Ίδια (!) εκπαίδευση στους αγρότες;
4 Νοεμβρίου 2020, Τετάρτη, στις 12.00, όσοι θέλουν μπορούν να παρακολουθήσουν στο facebook και να υποβάλλουν ερωτήσεις και τοποθετήσεις μέσω του προφίλ του Skywalker-Εργασία στην Ελλάδα, στην δημόσια διαδικτυακή συζήτηση που οργανώνει ο Κτηνοτροφικός Σύλλογος Αττικής στην πλατφόρμα zoom, με θέμα την Αγροτική Εκπαίδευση.
Είναι απολύτως σαφές και διακριτό ότι οι δύο μεγάλες κοινότητες ανθρώπων, η αγροτική κοινωνία και η αστική κοινωνία έχουν σημαντικές διαφοροποιήσεις. Η θεώρηση της αγροτικής κοινότητας σε αντιδιαστολή με την αστική κοινότητα δεν οδηγεί σε κοινή τοποθέτηση ανάγκης δράσης.
Ο καθ Γ. Δαουτόπουλος (ΑΓΡΟΤΙΚΗ ΚΟΙΝΩΝΙΟΛΟΓΙΑ & ΣΥΝΕΡΓΑΤΙΣΜΟΣ, σελ 57) σημειώνει ότι κάποιοι θεωρούν ότι η αγροτική κοινωνία αποτελεί την ζωογόνο δύναμη του έθνους (σσ για όσους ακόμα πιστεύουν στα έθνη) και οι άνθρωποί της διατηρούν την αγνότητα και τον ανθρωπισμό τους. Για τους αγρότες η πόλη αποτελεί ένα αφύσικο τεχνητό τρόπο ζωής γεμάτο από άγχος, αποξένωση, κοσμοσυρροή, υποβαθμισμένο περιβάλλον και ξενόφερτο τρόπο ζωής, που δίνει έμφαση στην «απόλαυση» υλικών αγαθών (καταναλωτισμός).
Αντίθετα κάποιοι άλλοι θεωρούν την αγροτική κοινότητα ως χώρο όπου κυριαρχεί η αγραμματοσύνη, η φτώχεια, οι άξεστοι τρόποι συμπεριφοράς, η ανυπαρξία πολιτισμικών ενδιαφερόντων και εκδηλώσεων, στοιχειωδών ανέσεων και όπου το άτομο συνθλίβεται από τον κοινωνικό έλεγχο της κλειστής κοινωνίας, ανήμπορο να πραγματώσει τα ατομικά του οράματα και προσδοκίες.
Ο βίαιος «εκπολιτισμός» (?) των αγροτών με σχολεία αστικού τύπου και με συνεχές αρνητικό bullyng εις βάρος των αγροτών και του τρόπου ζωής τους, μας κατέστησε Ελλάδα ανάπηρη, χωρίς ανθρώπους που να εκτιμούν την εργασία στην ύπαιθρο ή και γενικά την εργασία, κάτι σαν Ελλάδα με «ειδικές ανάγκες», όπου μερικοί μας εξωθούν να θεωρήσουμε σχεδόν ιδανικό «δεκανίκι» την εισαγωγή εργατών γης, είτε με πρόσκληση, είτε με αποδοχή λαθροεισβολέων.
Αλλά πέραν της κοινωνιολογίας οι αγροτικές κοινωνίες είναι συνταυτισμένες με το επάγγελμά τους, που είναι ΦΡΟΝΤΙΣΤΗΣ του περιβάλλοντος. Και το περιβάλλον δεν έχει 8ωρο, week end και ετήσιες διακοπές. Είναι μια συνεχής διαδικασία, 365 μέρες τον χρόνο, με διαθεσιμότητα 24 ώρες την ημέρα, 7 ημέρες την εβδομάδα. Και σε αυτόν τον τρόπο ζωής και σε αυτά τα επαγγέλματα τα νεαρά βλαστάρια της αγροτικής κοινωνίας πρέπει να έχουν σχολεία με την μορφή ΜΑΘΗΤΕΙΑΣ για να ενσωματώσουν τον αναγκαίο τρόπο ζωής, να αποδεχθούν την ηθική της και τις προτεραιότητές της και να γίνουν καλοί-ευτυχισμένοι-αποτελεσματικοί επαγγελματίες αγρότες.
Και τώρα τελευταία έπεσε στα μάτια μου ένα σκίτσο όπου ο «δάσκαλος» εξεταστής λέει «Για να είμαστε δίκαιοι, όλοι οι εξεταζόμενοι θα εξεταστείτε στο ίδιο θέμα. Παρακαλώ σκαρφαλώστε στο δένδρο …» … μόνο που οι εξεταζόμενοι μπροστά στο δένδρο ήταν ένα πουλί, μια μαϊμού, ένας πιγκουΐνος, ένας ελέφαντας, ένα χρυσόψαρο, μια φώκια και ένας λύκος … …
Και ο Albert Einstein είπε για το εκπαιδευτικό μας σύστημα: Όλοι είναι διάνοιες. Αλλά αν κρίνεις ένα ψάρι από την ικανότητά του να σκαρφαλώσει σε ένα δένδρο, θα περάσει την υπόλοιπη ζωή του πιστεύοντας ότι είναι ηλίθιο».
Τα παιδιά που πάνε σε σχολεία με εκπαιδευτικούς από σωστές παιδαγωγικές ακαδημίες που τους έμαθαν διαδικασίες εκπαίδευσης, αλλά ΔΕΝ ξέρουν τίποτε για τις αγροτικές κοινωνίες και πιθανόν δεν τις σέβονται, διότι θέλουν να λέγονται αστοί και να ζουν σαν αστοί, ΔΕΝ εκπαιδεύουν σωστά τα παιδιά των αγροτών για να αναπληρώσουν τους γονείς τους στην αγροτική τους κοινωνία, αλλά τα κάνουν να αναζητούν την αστική ζωή … γίνονται ίσως ακόμα και πολέμιοι των αγροτικών κοινωνιών και των αγροτικών πολιτιστικών χαρακτηριστικών.
Σημειωτέον ότι τα αγροτικά επαγγέλματα είναι επαγγέλματα με έντονη επιχειρηματικότητα, και τα αγροτικά σχολεία ή τα σχολεία σε αγροτικές περιοχές πρέπει να έχουν ενσωματωμένη την ανάπτυξη επιχειρηματικών δεξιοτήτων. Τα γνωστά μέχρι σήμερα σχολεία αστικού τύπου έχουν ενσωματωμένο τον προσανατολισμό στην εκπαίδευση καλών στρατιωτών που εκτελούν εντολές αξιωματικών, καλών υπαλλήλων που υπακούνε τους προϊσταμένους και καλών εργατών που κάνουν καλά συγκεκριμένη δουλειά με οδηγίες εργοδηγών. Είναι ακατάλληλα για να εκπαιδεύσουν επιτυχημένους αποτελεσματικούς αγρότες …
Τα επονομαζόμενα στην Ελλάδα αγροτικά σχολεία, απέχουν πολύ από τα αγροτικά σχολεία με σύστημα μαθητείας που γνώρισα σε άλλα μέρη της γης. Μερικά από τα σκόρπια αδιαβάθμητα σημεία που μπορώ να καταγράψω για αγροτικά σχολεία με μαθητεία είναι:
- Οι μαθητές διέμεναν σε δωμάτια σε αγροικίες. 3-4 μαθητές, ο κάθε ένας στο δωμάτιό του. Τα δωμάτια έγιναν για να καλύψουν ανάγκες αγροτουριστικής δραστηριότητας και μπορούσαν να αξιοποιηθούν για αγροτουρισμό.
- Οι μαθητές πληρωνόντουσαν για την εργασία τους (με ειδικές ρυθμίσεις), και πλήρωναν για την στέγη και την τροφή όλες τις ημέρες.
- Δύο ημέρες την εβδομάδα, σε ώρες που μπορούσαν όλοι οι μαθητές, πήγαιναν στο Κέντρο Αγροτικής Εκπαίδευσης για τα θεωρητικά, την βιβλιοθήκη και άλλα.
- Οι αρχηγοί των εκμεταλλεύσεων για να μπορούν να παρέχουν την πρακτική άσκηση-εκπαίδευση υποστηρίζονταν από το Κέντρο Αγρ. Εκπαίδευσης, και έτσι το επίπεδο όλης της περιοχής ανέβαινε γνωστικά συνεχώς.
- Το Κέντρο Αγροτικής Εκπαίδευσης-σχολείο ήταν ταυτόχρονα κέντρο κοινοτικής δράσης, κέντρο τοπικής ανάπτυξης και κέντρο γεωργικών εφαρμογών για όλους τους κατοίκους.
- Τα Κέντρα Αγροτικής Εκπαίδευσης ήταν αυτοδιοικούμενα με τριμερή εκπροσώπηση: της Τοπ. Αυτοδιοίκησης, των γονέων και των εκπαιδευτικών.
- Τα αγροκτήματα που φιλοξενούσαν μαθητές έπαιρναν μόρια στις επιδοτήσεις για τα Σχέδια Βελτίωσης των εγκαταστάσεών τους.
- Οι μαθητές έπαιρναν από την πολιτεία ένα boucher (επιταγή) για τις ετήσιες σπουδές τους και επέλεγαν σε ποιο σχολείο θέλουν να πάνε, όπου και το έδιναν. Τα σχολεία που δεν είχαν καλή φήμη έκλειναν και απέλυαν τους εκπαιδευτικούς τους.
- Ένα σύστημα κυκλικής μετακίνησης (rotation) σε ετήσια βάση εξασφάλιζε την αποτροπή δογματισμών στην εκπαίδευση των αγροτοπαίδων-μαθητών.
Η εκπαίδευση ήτα στενά συνδεδεμένη με τον τόπο και όχι από κάποιο μακρινό κέντρο μισθοδοσίας, χωρίς αξιολόγηση ή μόνο με κεντρική αξιολόγηση, και τα παιδιά ενσωματώνανε τις αξίες και την ηθική (βιωσιμότητα, αειφορία) της τοπικής κοινωνίας. Τέτοια και άλλα πολλά θα συζητηθούν μας είπε η κα Μάγδα Κοντογιάννη, στην τακτική συζήτηση της Τετάρτης, 4 Νοε 2020, στις 12.00, με θέμα: Αγροτική Εκπαίδευση στο facebook: Skywalker-Εργασία στην Ελλάδα
Για την καταγραφή, Δημήτρης Μιχαηλίδης, ΑγροΝέα