Αντί για χρήματα… κουπόνια θα μοιράζει το διάδοχο σχήμα της Επιστρεπτέας Προκαταβολής: Αμέσως μετά τον 6ο κύκλο της Επιστρεπτέας «ανοίγει» και 7ος, όμως είναι αμφίβολο εάν αυτή η μορφή ενισχύσεων των επιχειρήσεων θα συνεχιστεί και μετά τον Μάϊο. Όπως όλα δείχνουν το «κενό» θα έρθει να καλύψει το πρόγραμμα επιδότησης παγίων δαπανών που θα «μοιράζει» -μεταξύ άλλων- και… κουπόνια.
Γράφει ο Βαγγέλης Δουράκης
Αν και μόλις πρόσφατα ο αναπληρωτής υπουργός Οικονομικών Θεόδωρος Σκυλακάκης είχε κρατήσει «κλειστά τα χαρτιά του» για την υιοθέτηση φορολογικών απαλλαγών (tax credits) με ενσωμάτωσή τους στο νέο πρόγραμμα επιδότησης παγίων δαπανών, λέγοντας ότι η «επιδοτούμενη» αποπληρωμή φόρων και εισφορών είναι αντίθετη με ευρωπαϊκούς κανόνες, εντούτοις φαίνεται πως τα πράγματα άλλαξαν.
Ζυμώσεις επί ζυμώσεων εντός και εκτός και με τους εκπροσώπους της Κομισιόν τον τελευταίο μήνα -και με την πανδημία να επιμένει- φαίνεται πως φέρνουν διαφοροποιήσεις: Στις 5 Φεβρουαρίου άλλωστε ήταν, όταν ο αναπληρωτής Υπουργός Οικονομικών δήλωνε σε ραδιοφωνικό σταθμό ότι «την κάλυψη φορολογικών υποχρεώσεων μέσω του προγράμματος επιδότησης δαπανών δεν την περιλαμβάνει ο ευρωπαϊκός κανονισμός και άρα δεν είναι δυνατόν να υιοθετηθεί κάτι τέτοιο».
«Κουπόνια» αντί για «ζεστό» χρήμα
Μόλις έναν μήνα μετά και αφού είχαν προηγηθεί διαβουλεύσεις με τις Βρυξέλλες ο ίδιος αποκάλυψε πως «χρησιμοποιούμε στην επόμενη φάση, όπως στο εργαλείο των δαπανών, τη μορφή του κουπονιού της πίστωσης που θα έχουν οι επιχειρήσεις για τις φορολογικές και ασφαλιστικές τυς υποχρεώσεις, και αυτό μπορούμε να το αντισταθμίσουμε με επιπλέον έσοδα εφόσον πάνε καλά τα πράγματα». Με άλλα λόγια, μέσω του προγράμματος επιδότησης παγίων -όπου το Κράτος θα καλύπτει τα έξοδα για φως, νερό, τηλέφωνο, ενοίκια, ακόμη και μισθοδοσίες- οι αποζημιώσεις των επιχειρήσεων θα αποδίδονται όχι μόνο σε μετρητά με την κατάθεση χρημάτων στους τραπεζικούς λογαριασμούς, αλλά και με voucher, τα οποία θα μπορούν να εξαργυρώνονται για την κάλυψη φορολογικών υποχρεώσεων, μεταξύ των οποίων και ο ΦΠΑ.
Πώς θα «εξαργυρώνονται» τα «κουπόνια»
Έτσι, αντί να πιστώνεται κάποιο ποσό ενίσχυσης, το 50% του οποίου θα είναι μη επιστρεπτέο όπως στην επιστρεπτέα προκαταβολή, θα δίνεται ένα ποσό που θα είναι στο σύνολό του μη επιστρεπτέο, αλλά με τη μορφή κουπονιού. Έχοντας στην κατοχή της μία επιχείρηση ένα τέτοιο κουπόνι, με ένα συγκεκριμένο ποσό, θα μπορεί να καλύπτει τις υποχρεώσεις της σε φόρο εισοδήματος, ΦΠΑ, ΕΝΦΙΑ, αλλά και τις ασφαλιστικές εισφορές του προσωπικού της, χωρίς να επηρεάζεται η ρευστότητά της. Με τον τρόπο αυτό, το μέτρο θα εκπληρώνει τη στόχευσή του, θα καλύπτει δηλαδή «πάγιες δαπάνες» και παράλληλα θα ασκεί μικρότερη δημοσιονομική πίεση από τα υπόλοιπα μέτρα στήριξης.
Και αυτό γιατί αυτή η μορφή φορολογικής/ασφαλιστικής δαπάνης εκ μέρους του δημοσίου θα εξαντλείται σε βάθος χρόνου, αποτρέποντας παράλληλα την περαιτέρω αύξηση των ληξιπρόθεσμων οφειλών σε φόρους και εισφορές: Με την άμεση ενίσχυση -όπως γίνεται με την επιστρεπτέα προκαταβολή- πάντα υπάρχει η πιθανότητα ο επιχειρηματίας να αξιοποιήσει το ποσό σε οποιαδήποτε άλλη ανάγκη του και όχι απαραίτητα στις λεγόμενες «πάγιες δαπάνες».
«Επιλεκτική» η επιδότηση παγίων
Ξεκάθαρα επιλεκτικό θα είναι το νέο πρόγραμμα επιδότησης παγίων, όπως τονίζει ανώτατο στέλεχος του υπουργείου Οικονομικών: Μάλιστα φρόντισε να διευκρινίσει τόσο ότι την χρηματοδότηση των εξόδων για πάγιες δαπάνες θα την λάβουν κυρίως «μεσαίες προς μεγάλες επιχειρήσεις», όσο και ότι θα αφαιρεθεί από τα σχετικά ποσά κάθε είδους ενίσχυση που έχει λάβει μία εταιρεία. Δομημένο σε μια άλλη λογική από τους κύκλους των ενισχύσεων μέσω Επιστρεπτέας Προκαταβολής θα είναι το νέο πρόγραμμα επιδότησης παγίων, όπως φως- νερό- τηλέφωνο: Κυρίαρχο στοιχείο για την χορήγηση της ενίσχυσης στην Επιστρεπτέα Προκαταβολή είναι η συρρίκνωση του κύκλου εργασιών.
Κυβερνητικοί αξιωματούχοι εκτιμούν πως η στόχευση στις χρηματοδοτήσεις των επιχειρήσεων δεν πρέπει να είναι μόνο στο κριτήριο του μειωμένου τζίρου, καθώς ενδέχεται μια επιχείρηση να παρουσιάζει συρρίκνωση του κύκλου εργασιών αλλά να είναι κερδοφόρα. Έτσι, στο «τραπέζι» έχει πέσει το κριτήριο των δαπανών και της ζημιάς που προκαλούν σε μία επιχείρηση από την στιγμή που δεν μπορούν αυτές να καλυφθούν.
Επιδοτήσεις για … φως -νερό -τηλέφωνο
Σε αυτό το πλαίσιο ενεργοποιείται το νέο χρηματοδοτικό εργαλείο από το προσωρινό πλαίσιο κρατικών ενισχύσεων της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Αυτό το νέο εργαλείο επιδότησης πάγιων δαπανών θα αφορά σε επιχειρήσεις που επλήγησαν όχι μόνο σε απώλεια τζίρου, αλλά και εξαιτίας μεγάλων δαπανών που έκαναν αναγκαστικά: πάγιες δαπάνες, όπως το ρεύμα, το νερό, το τηλέφωνο, ενοίκια, προμήθειες κλπ. και που ενδεχομένως δεν ήταν εφικτό να καλύψουν.
Αν η εταιρεία έχει ήδη λάβει ενισχύσεις (πχ Επιστρεπτέα), τότε από το ποσό που θα της χορηγηθεί θα αφαιρεθούν τα ποσά από τα προηγούμενα μέτρα στήριξης στα οποία είχε ενταχθεί. Με άλλα λόγια, το νέο πλαίσιο έρχεται να προστεθεί στα υφιστάμενα μέτρα στήριξης, αλλά θα λαμβάνει υπόψη τη χρηματοδότηση που πήραν ως τώρα οι δικαιούχοι.
Έρχεται ακόμη να καλύψει ό,τι δεν κάλυψαν τα υφιστάμενα ως τώρα μέτρα. Αν και όλες αυτές τις δαπάνες, το Κράτος τις έχει ήδη επιδοτήσει, όπως με το Πρόγραμμα Συνεργασία, το «κούρεμα» ενοικίων ή την Επιστρεπτέα 1-5 κλπ, δεν είναι λίγες εκείνες οι επιχειρήσεις που ακόμη και έτσι… δεν κατάφεραν να «κλείσουν» τους λογαριασμούς τους.
Προϋποθέσεις για την επιδότηση πάγιων δαπανών
Εφόσον λοιπόν η επιχείρηση επωφελήθηκε από μέτρα στήριξης του 2020-2021, τα ποσά που κάλυψαν συγκεκριμένες «πάγιες δαπάνες» θα αφαιρούνται από τον αλγόριθμο και την επιδότηση από το νέο πρόγραμμα. Για παράδειγμα, από την επιδότηση παγίων δαπανών θα αφαιρείται όσα έλαβε μια επιχείρηση σαν αναστολή πληρωμής ενοικίων. Ή από την επιδότηση των μισθών, θα αφαιρούνται όσα καταβάλλει το Κράτος για αναστολές εργασίας ή το πρόγραμμα «Συνεργασία». Βασική προϋπόθεση για να καταστεί μία επιχείρηση δικαιούχος στην συγκεκριμένη δράση θα είναι να παρουσιάζει συρρίκνωση του κύκλου εργασιών την περίοδο της πανδημίας, κατά τουλάχιστον 30% σε σύγκριση με το αντίστοιχο διάστημα του 2019. Επίσης, θα «μετρά» το αν έχει καταγραφεί ζημιά για την ίδια περίοδο, αλλά και το αν παραμένει ζημιογόνα, αφού συνυπολογιστούν και τα ποσά που έχει λάβει στο πλαίσιο μέτρων στήριξης, για παράδειγμα από τους κύκλους της Επιστρεπτέας.