Γιατί παίρνουν διαζύγιο οι τράπεζες από πληρωμές και κάρτες
Την παγκόσμια τάση εξόδου των τραπεζών από τον τομέα των πληρωμών, που πλέον απαιτεί ειδική και ακριβή τεχνογνωσία και μεγάλες επενδυτικές δαπάνες, ακολουθούν πλέον και οι ελληνικές τράπεζες, με την Πειραιώς και την Alpha Bank να έχουν ήδη μεταφέρει τις σχετικές δραστηριότητες σε μεγάλες διεθνείς εταιρείες, ενώ αναμένεται να ακολουθήσουν τον ίδιο δρόμο και οι άλλες τράπεζες.
Η συμφωνία της Alpha Bank με την ιταλική Nexi, που ανακοινώθηκε χθες, έχει μια μικρή διαφοροποίηση από την αντίστοιχη συμφωνία που έκλεισε η πρώτη διδάξασα, Τράπεζα Πειραιώς, με την Euronet Worldwide. Σε αντίθεση με την Πειραιώς, που μετέφερε στον νέο εταίρο της το 100% της δραστηριότητας στον τομέα πληρωμών, η Alpha Bank θα κρατήσει μειοψηφική συμμετοχή (49%), ώστε να εξακολουθήσει και τα επόμενα χρόνια να έχει έσοδα από αυτή τη δραστηριότητα, χωρίς όμως να την ενοποιεί πλήρως στον ισολογισμό της.
Οι σύγχρονες εξελίξεις στον τομέα των πληρωμών, όπου οι εφαρμοζόμενες τεχνολογίες γίνονται όλο και πιο σύνθετες, ουσιαστικά μεταφέρει το κέντρο βάρους από τις τράπεζες σε ειδικές τεχνολογικές εταιρείες στον τομέα PayTech. Για τις τράπεζες, η συνέχιση της εμπλοκής στον τομέα των πληρωμών έχει πολύ υψηλό κόστος, σε λειτουργικές και επενδυτικές δαπάνες, τις οποίες δεν μπορούν να «σηκώσουν», ιδιαίτερα όταν πρόκειται για ιδρύματα μικρού μεγέθους για τα δεδομένα της διεθνούς αγοράς, όπως είναι οι ελληνικές τράπεζες.
Έτσι, η καλύτερη λύση φαίνεται πως είναι η μεταβίβαση των σχετικών δραστηριοτήτων σε εταιρείες PayTech, με προσπάθεια να εξασφαλίσουν οι τράπεζες τα μεγαλύτερα βραχυπρόθεσμα και μακροπρόθεσμα οφέλη. Χαρακτηριστική είναι η περίπτωση της συμφωνίας της Alpha με τη Nexi, μέσω της οποίας δημιουργείται η μεγαλύτερη εταιρεία στον τομέα των πληρωμών στην Ελλάδα.
Με βάση το Μνημόνιο Συνεργασίας που υπεγράφη, η συνολική αξία για το σχήμα «κλείδωσε» στα 307 εκατ. ευρώ και η τράπεζα θα καταγράψει κέρδος πάνω από 0,3 δισ. ευρώ. Τα άμεσα κέρδη για την Alpha είναι 157 εκατ. ευρώ από την πώληση του 51% του κλάδου του merchant acquiring (συνεργασία με εμπόρους στις πληρωμές μέσω των συσκευών POS) και 60 εκατ. ευρώ από την απόδοση κερδών που θα κάνει η νέα εταιρεία στους μετόχους, καθώς η Alpha θα διατηρήσει το 49% των μετοχών. Το κεφαλαιακό όφελος υπολογίζεται σε τουλάχιστον 40 μονάδες βάσης.
Η συμφωνία θα οδηγήσει σε ενίσχυση των εσόδων σε βάθος χρόνου, καθώς το νέο σχήμα θα έχει μακροπρόθεσμη συμφωνία διανομής με την Alpha Bank, φέρνοντας νέα έσοδα για την τράπεζα. Η Alpha Bank θα απαλλαγεί και από τα σχετικά έξοδα του κλάδου και, με τις αυξημένες προοπτικές για το νέο σχήμα, αναμένει κέρδη από το μερίδιο που θα διακρατήσει.
Ειδικότερα, η τράπεζα αναμένεται να καταγράφει κέρδη από τη συμμετοχή της στη νέα εταιρεία (Newco) της τάξης των 6 εκατ. ευρώ ετησίως. Επιπλέον, λόγω της συμφωνίας συστάσεως (referral agreement), η τράπεζα θα εισπράττει referral fees (προμήθειες συστάσεως) τα οποία θα συνδέονται με τον κύκλο εργασιών της Newco από τις αντίστοιχες συναλλαγές καρτών και αναμένεται να ανέρχονται σε επιπλέον 3 – 4 εκατ. ευρώ κατά τα πρώτα έτη.
Σημειώνεται ότι η Nexi είναι η κορυφαία εταιρεία PayTech στην Ευρώπη και σημείο αναφοράς για τις ψηφιακές πληρωμές. Είναι εισηγμένη στο MTA της Borsa Italiana, λειτουργεί σε ισχυρή συνεργασία με τουλάχιστον 150 τράπεζες-εταίρους, σε τρεις τομείς της αγοράς: Merchant Services & Solutions, Cards & Digital Payments και Digital Banking Solutions. Εξυπηρετεί περισσότερους από 900.000 έμπορους και 43 εκατομμύρια κάρτες πληρωμής, διαχειρίζεται περίπου 12.800 ΑΤΜ, 480.000 σταθμούς εργασίας ηλεκτρονικής τραπεζικής και περίπου 900 εκατομμύρια εκκαθαρίσεις συναλλαγών.
Πριν την Alpha Bank, τον δρόμο για τέτοιες συμφωνίες έδειξε η Τράπεζα Πειραιώς, που έχει ήδη ολοκληρώσει την πώληση του 100% των υπηρεσιών αποδοχής καρτών στη Euronet Worldwide, έναντι τιμήματος 300 εκατ. ευρώ και με 10ετή τουλάχιστον αποκλειστική συνεργασία πωλήσεων και διανομής με τον διεθνή όμιλο. Στο πλαίσιο της συμφωνίας, η Τράπεζα Πειραιώς θα εισπράττει προμήθειες από τα μελλοντικά καθαρά έσοδα που θα δημιουργούνται από τη δραστηριότητα παροχής υπηρεσιών αποδοχής καρτών.
Η συμφωνία αυτή εντάσσεται στο σχέδιο για την εσωτερική δημιουργία κεφαλαίου από την τράπεζα, καθώς η πώληση του δικτύου POS (υπηρεσία αποδοχής και διαχείρισης κερδών) έφερε στην Πειραιώς 300 εκατ. ευρώ, ενώ ενίσχυσε το δείκτη κεφαλαιακής επάρκειας κατά 80 μονάδες βάσης.
Σημειώνεται ότι η Euronet Worldwide είναι εισηγμένη στο NASDAQ, με κεντρικά γραφεία στις ΗΠΑ, φυσική παρουσία σε 66 χώρες και εξυπηρέτηση πελατών σε 175 χώρες. Προσφέρει ολοκληρωμένες λύσεις διαχείρισης πληρωμών σε χρηματοπιστωτικά ιδρύματα, επιχειρήσεις, παρόχους υπηρεσιών καθώς και καταναλωτές, οι οποίες περιλαμβάνουν υπηρεσίες εκκαθάρισης συναλλαγών για εμπόρους (Merchant Acquiring), διαχείριση ATM και POS δικτύων, outsourcing υπηρεσίες διαχείρισης καρτών, υπηρεσίες μεταφοράς χρημάτων σε καταναλωτές και επιχειρήσεις, καθώς και ηλεκτρονική διανομή ψηφιακού περιεχομένου.
Το παγκόσμιο δίκτυο πληρωμών της Euronet είναι εκτεταμένο και περιλαμβάνει περισσότερα από 37.700 ΑΤΜ, 340.000 τερματικά EFT POS και ένα αυξανόμενο χαρτοφυλάκιο διαχείρισης καρτών σε 61 χώρες. Επίσης, περιλαμβάνει ένα δίκτυο 748.000 τερματικών POS σε 338.000 σημεία λιανικής σε 57 χώρες και ένα παγκόσμιο δίκτυο μεταφοράς χρημάτων με 464.000 σημεία που εξυπηρετούν 159 χώρες. Στην Ελλάδα, η Εuronet έχει παρουσία πλέον των 20 ετών και είναι η μεγαλύτερη δύναμη στον τομέα πληρωμών στην χώρα.
