Μιχάλης Μιχαήλ*
Οταν έχουν συναίσθηση το ποια πολιτική εφάρμοσαν και εφαρμόζουν στον τομέα της Πολιτικής Προστασίας και ειδικότερα της δασοπροστασίας, είτε ως κυβέρνηση ΠΑΣΟΚ είτε ως ΝΔ είτε ως ΣΥΝ/ΣΥΡΙΖΑ, ένα είναι βέβαιο και δεν χωρά καμία αμφιβολία γι’ αυτό!
Οτι έχουν πλήρη γνώση για το ποια αποτελέσματα προέκυψαν ή θα προκύψουν απ’ αυτήν την επιλογή τους όταν:
– Αποφάσισαν την ομόφωνη πρόταση της διακομματικής του 1992, για τη δημιουργία του ενιαίου φορέα δασοπροστασίας που αυτοί οι ίδιοι ψήφισαν, να την βάλουν στην άκρη για λόγους δημοσιονομικούς αλλά και γιατί έτσι προετοίμαζαν το έδαφος για την επιτυχή έκβαση του μακροπρόθεσμου στρατηγικού τους σχεδιασμού και στη συνέχεια, σε αντίθεση με την αρχική τους απόφαση για τον ενιαίο χαρακτήρα της δασοπροστασίας, με τον Νόμο 2612/1998 προχώρησαν στον εγκληματικό διαχωρισμό της πρόληψης στα δασικά οικοσυστήματα από την καταστολή των δασικών πυρκαγιών. Αυτές τις καταστροφικές αποφάσεις τις διατηρούν αναλλοίωτες για 28 ολόκληρα χρόνια (1993 – 2020), έχοντας μέσα σ’ αυτό το διάστημα καταφέρει να προκαλέσουν 7.170.444 καμένα στρέμματα δασικών οικοσυστημάτων, τον μαρτυρικό θάνατο 248 συνανθρώπων μας και να καταστρέψουν χιλιάδες λαϊκές περιουσίες.
Ολο αυτό το διάστημα όμως, αργά αλλά σταθερά, απαξιώνουν τον βασικό φορέα της δασοπροστασίας, τη Δασική Υπηρεσία, βάζοντάς της εμπόδια στην ανάπτυξη και την εφαρμογή της δασικής επιστήμης σε επίπεδο πρόληψης, διαχείρισης και αξιοποίησης των δασικών οικοσυστημάτων προς όφελος του λαού. Αποξενώνοντάς την από το στάδιο της προκαταστολής και της καταστολής των δασικών πυρκαγιών, αφήνοντας στα αζήτητα εκατοντάδες επιστήμονες, δασολόγους και δασοπόνους, που τους περιορίζουν σε διοικητικά κυρίως καθήκοντα. Διατηρούν την υποστελέχωση μιας υπηρεσίας που έχει υπό την εποπτεία της το 65% των χερσαίων εδαφών της χώρας με μόλις 3.100 υπαλλήλους, δασολόγους, δασοπόνους και δασοφύλακες και κανέναν μόνιμο δασεργάτη!
Παρότι μετά το νέο εγχείρημά τους το 1998 έχουν στο ενεργητικό τους τέσσερις ασύλληπτου μεγέθους καταστροφές, όπως:
— Το 1998 με πάνω από 1.100.000 στρέμματα καμένων εκτάσεων και 4 νεκρούς (ΠΑΣΟΚ).
— Το 2000 με 1.559.280 στρέμματα καμένων εκτάσεων και 5 νεκρούς (ΠΑΣΟΚ).
— Το 2007 με 2.644.083 στρέμματα καμένων εκτάσεων και 89 νεκρούς (ΝΔ) και
— Το 2018 με 193.816 στρέμματα καμένων εκτάσεων και 102 νεκρούς (ΣΥΡΙΖΑ) και σωρευτικά στα 23 αυτά χρόνια πάνω από 10.000.000 στρέμματα καμένων εκτάσεων, 223 θύματα, χιλιάδες κατεστραμμένες περιουσίες και ανυπολόγιστες ζημιές σε καλλιέργειες, υποδομές και ζωικό κεφάλαιο.
Αυτοί, εκεί, τον χαβά τους!
Σταθεροί στον στόχο τους και με αφορμή τις φετινές καταστροφές, για να μας «σώσουν» και να τα «τακτοποιήσουν» όλα καταπώς ταιριάζει στο πράσινο επενδυτικό και αναπτυξιακό περιβάλλον, κάλεσαν άρον άρον τους αναδόχους της αναδάσωσης, τους επενδυτές της «πράσινης» ανάπτυξης και τις ΜΚΟ.
Δεν έχασαν ούτε μία μέρα!
Την ώρα που οι κάτοικοι των περιοχών που καταστράφηκαν μαζεύουν τα «κομμάτια» τους και ακόμη η πυρκαγιά στα Βίλια ήταν σε εξέλιξη, χωρίς καύσωνα και μποφόρ γιατί δεν άφησαν ίχνος αντιπυρικών ζωνών και δασικών δρόμων με τις πενταροδεκάρες που δίνουν για την πρόληψη. Αυτοί εκεί, πασχίζουν για να τους παραδώσουν τα δασικά οικοσυστήματα, αξιοποιώντας την καταστροφή που προκάλεσαν και αυτήν τη φορά με τη δασοκτόνα πολιτική τους, όπως άλλωστε αξιοποίησαν και την καταστροφή στο Μάτι για να φέρουν τα νομοθετικά τερατουργήματα των Νόμων 4662/2020 & 4685/2020, τις ταφόπλακες της πολιτικής προστασίας και του περιβάλλοντος αντίστοιχα.
Διαπιστώνουν τάχα μου τάχα μου ότι το πρόβλημα είναι σε ποιον φορέα υπάγονται τα Δασαρχεία και όχι στο πώς οι ίδιοι τα κατάντησαν με τη συστηματική υποχρηματοδότηση και απαξίωση και αποφασίζουν τη μεταφορά τους από τις αποκεντρωμένες διοικήσεις στο ΥΠΕΝ.
Εχουν άλλωστε σχετική εμπειρία από εξαγγελίες – «φούσκες» όπως αυτή του 2007, όταν και τότε το μόνο μέτρο που πήραν μετά από τη μεγαλύτερη καταστροφή που γνώρισε ποτέ ο τόπος, ήταν να συγχωνεύσουν το υπουργείο Δημόσιας Τάξης με το υπουργείο Εσωτερικών!
Δεν τους βγήκε όμως από τότε ο σχεδιασμός τους για τη μεταφορά της πυρόσβεσης στους δήμους με βάση την ανταποδοτικότητα και αξιοποιώντας στο έπακρο τον εθελοντισμό, παρότι είχαν χείρα βοηθείας από το τότε προεδρείο της ΚΕΔΚΕ με σχετική πρόταση, γιατί τους προλάβαμε όσοι επαγρυπνούσαμε στις τάξεις του αγωνιστικού κινήματος μέσα στο Πυροσβεστικό Σώμα και αποκαλύψαμε έγκαιρα τους σχεδιασμούς τους!
Ας πρόσεχαν!
Αξιοποιούν με απόλυτο κυνισμό και τούτη την κόλαση που προκάλεσε η πολιτική τους για να επιταχύνουν το τρίπτυχο του στρατηγικού τους σχεδιασμού με την ντε φάκτο επιβολή της εμπορευματοποίησης, της ιδιωτικοποίησης και της ανταποδοτικότητας σε όλο το φάσμα πλέον της Πολιτικής Προστασίας.
Και για να πούμε και του στραβού το δίκιο, τέτοια «επιτυχία» την δικαιούνται άλλωστε!
Γιατί 28 χρόνια υπομονής, με τόση κριτική και ανάθεμα που δέχτηκαν από τα θύματα των πολιτικών που εφάρμοσαν και τόσο υποκριτικό κλάμα που υποχρεώθηκαν να ρίξουν για τη δυστυχία τους, για να φέρουν σε πέρας τη βρώμικη δουλειά σε βάρος της δασοπροστασίας και του περιβάλλοντος για λογαριασμό των μεγάλων επιχειρηματικών συμφερόντων, όντως τα έδωσαν όλα!
Αξιοι!
Γι’ αυτό άλλωστε φρόντιζαν συνεχώς να μειώνονται οι πιστώσεις που προορίζονταν για προληπτικές παρεμβάσεις από τα Δασαρχεία και σε βάθος 15ετίας κατάφεραν η μείωση να φθάσει στο 97,88%!
Ετσι από 80.000.000 ευρώ που ήταν το 2005 να καταλήγουν οι σχετικές πιστώσεις στα 1.700.000 ευρώ για το 2021 και αυτό το ποσό από το λεγόμενο Πράσινο Ταμείο, το οποίο, «πιστό» στις διακηρύξεις του για την «προστασία» του περιβάλλοντος, χορηγεί μόλις το 0,43% από τις πιστώσεις του προϋπολογισμού του που για το 2020 ανέρχονται σε 391.792.435 ευρώ!
Εύγε τους!
Διατηρούν ένα Πυροσβεστικό Σώμα σκόπιμα στρατιωτικοποιημένο και από ημερών της χούντας ως σώμα ασφάλειας, μεριμνώντας μάλιστα πρόσφατα για την οπλοφορία μερίδας στελεχών του και για τη συμμετοχή του στους κατασταλτικούς μηχανισμούς. Ενα σώμα που αντί να το οργανώσουν ως μία σύγχρονη πολιτική υπηρεσία που θα εκπληρώνει με αποτελεσματικό τρόπο την κοινωνική του αποστολή αξιοποιώντας την επιστημονική γνώση, αντιθέτως το καταδικάζουν σε «εγγυημένη» αναποτελεσματικότητα χωρίς τον απαραίτητο εκσυγχρονισμό σε οργάνωση, μέσα, υλικά, υποδομές και εκπαίδευση.
Με μοναδικό μη προκαθορισμένο παράγοντα από τους εκάστοτε κυβερνώντες να είναι η αυτοθυσία και το πείσμα που επιδεικνύει κυρίως η πλειοψηφία του χαμηλόβαθμου μόνιμου και εποχικού προσωπικού που μάχεται στα μέτωπα της πυρκαγιάς παρότι όλες οι κυβερνήσεις κάνουν «φιλότιμη» προσπάθεια για το αντίθετο αποτέλεσμα με:
- Τα ελλιπή και παμπάλαια μέσα που τους παρέχουν για να αντιμετωπίσουν τις πυρκαγιές και όχι μόνο.
- Την ψυχική και σωματική εξουθένωση που τους υποχρεώνουν μέσα από τις αμέτρητες απλήρωτες ώρες υπερεργασίας, χωρίς την απαραίτητη ανάπαυση, με τις συνεχόμενες μετακινήσεις εκατοντάδων χιλιομέτρων για να καλύψουν τα κενά σε προσωπικό που δεν προσλαμβάνουν και με τα λίγα όσπρια και τα σάντουιτς που τους ταΐζουν στα μέτωπα των πυρκαγιών για να «αναπληρώσουν» τις δυνάμεις τους.
- Το κλίμα τρομοκρατίας και τον υπέρμετρο αυταρχισμό που χρόνια τώρα έχουν επιβάλει μέσα από ένα στρατιωτικοποιημένο, άδικο και παράλογο πειθαρχικό «δίκαιο» (τρομάρα του για τη δικαιοσύνη που παρέχει, αφού ό,τι και να έχει υποστεί ο καταγγέλλων, τα εντεταλμένα υπηρεσιακά σαΐνια που αναλαμβάνουν τις ΕΔΕ καθιστούν στο τέλος το θύμα σε θύτη) για να κρατούν τους «κολασμένους» σε καταστολή και με τα κεφάλια μέσα, με μόνιμη απειλή τις πειθαρχικές διώξεις.
Αυτό άλλωστε δεν επιχείρησαν μόλις πρόσφατα μέσω εντεταλμένου υπηρεσιακού παράγοντα σε βάρος των καταπονημένων αλλά με περισσή αξιοπρέπεια πυροσβεστών της βόρειας Εύβοιας που είπαν τα σύκα σύκα και τη σκάφη σκάφη;
Των πυροσβεστών που υποχρεώθηκαν να μιλήσουν ανώνυμα οι ίδιοι αφού τα συνδικαλιστικά τους όργανα είναι μονίμως σε αφωνία και σε «διατεταγμένη» υπηρεσία να χειροκροτούν τους «χαρισματικούς» ηγέτες της πολιτικής και φυσικής ηγεσίας και να ευγνωμονούν τους πάσης φύσεως δωρητές αντισηπτικών, μασκών, ελαστικών κ.λπ., αντί να αγωνίζονται και να διεκδικούν τα αυτονόητα, σαν αυτά που κατήγγειλαν οι συνάδελφοί τους και να στέκονται στο πλευρό τους όταν αντιμετωπίζουν παρόμοιες απειλές;
Τέτοιες πάσες δεν περιμένουν άλλωστε, όταν είναι στην αντιπολίτευση για να το παίξουν συμπαραστάτες και υπερασπιστές των εργασιακών δικαιωμάτων μέσω π.χ. ενός Σπίρτζη, πρώην υπουργού της κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ;
Της κυβέρνησης που τον Αύγουστο του 2018 διέταξε ΕΔΕ σε βάρος αιρετού εκπροσώπου των πυροσβεστών της Ενωσης Πυροσβεστών Στερεάς Ελλάδας (και όχι ενός απλού εργαζόμενου) και επί δύο χρόνια επιζητούσε τρόπο να τον τυλίξει σε μια κόλλα χαρτί με παραποίηση των πραγματικών γεγονότων, γιατί είχε το «θράσος» να μεταφέρει στη φυσική και πολιτική του ηγεσία τις διαμαρτυρίες των συναδέλφων του που μάχονταν στο μέτωπο της πυρκαγιάς στο Κοντοδεσπότι της πολύπαθης Εύβοιας και προσπαθούσαν να σταθούν τα πόδια τους με ό,τι είχαν να τους προσφέρουν οι κάτοικοι και όχι η ίδια η πολιτεία. Ως αποτέλεσμα όμως του μεγάλου κύματος συμπαράστασης που δημιουργήθηκε από αποφάσεις δεκάδων φορέων, Δημοτικών και Περιφερειακών Συμβουλίων, σταμάτησε η διαδικασία δίωξης την οποία συνέχιζε απρόσκοπτα και στην ίδια κατεύθυνση έτσι όπως την παρέλαβε και η σημερινή κυβέρνηση όταν ήρθε στην εξουσία.
Η κυβέρνηση του πρωθυπουργού που ο ίδιος έχει δηλώσει δημόσια ότι οι πυροσβέστες μάχονται πολλές φορές νηστικοί και διψασμένοι!
Αυτήν τη συμπαράσταση πρέπει να προσφέρει και τώρα ο λαός με τους φορείς του σ’ αυτούς τους πυροσβέστες που με ανιδιοτέλεια και κίνδυνο της ζωής τους είναι οι μόνοι που στέκονται ουσιαστικά στο πλευρό του, έχοντας να αντιπαλέψουν παράλληλα και όλες αυτές τις αντιξοότητες!
Πώς όμως να γίνει εκσυγχρονισμός στο Πυροσβεστικό Σώμα για να είναι πιο αποτελεσματικό όταν ακόμη και απ’ αυτούς τους σφιγμένους επί δεκαετίες προϋπολογισμούς του, μόνο τα τελευταία 12 χρόνια, του έχουν αφαιρέσει 1,2 δισ.;
Ενώ η μόνη ουσιαστική αύξηση στις πιστώσεις του είναι αυτές που προορίζονται για τα ιδιωτικά πτητικά μέσα που σκόπιμα υπερτονίζουν την προσφορά τους για να αυξάνουν κάθε χρόνο τις υπέρογκες δαπάνες για την ενοικίασή τους και να μη δίνουν αυτές που είναι απαραίτητες για τον εκσυγχρονισμό των επίγειων δυνάμεων. Ενώ αντιθέτως για τον εκσυγχρονισμό των οπλικών συστημάτων του ΝΑΤΟ δεν υπάρχουν περιορισμοί και γι’ αυτό εισπράττουν τα συγχαρητήριά του για τα 4 και πλέον δισ. που του δίνουν κάθε χρόνο για να ματώνει λαούς και να προκαλεί στρατιές ξεριζωμένων, όπως αυτόν του πολύπαθου Αφγανιστάν, που τον περιμένουν με την «ανοιχτή» αγκάλη του φράχτη τους. Τους εξαθλιωμένους όμως ξέρουν πώς να τους σταματήσουν. Με τις πυρκαγιές, τις πλημμύρες, τις χιονοπτώσεις και τους σεισμούς κάτι τους ξεφεύγει και δημιουργούν μαζική εσωτερική εξαθλίωση!
Πώς να ανταποκριθεί όμως αποτελεσματικά το Πυροσβεστικό Σώμα (ΠΣ) όταν χωρίς τις απαραίτητες προσλήψεις όποιον σχεδιασμό και να πειραματιστούν ή όποιες νέες υποχρεώσεις τού πασάρουν τα φορτώνουν όλα στην πλάτη του υπάρχοντος προσωπικού, όπως έγινε:
- Το 1998 με την ανάληψη της δασοπυρόσβεσης και την υποχρέωση στελέχωσης από το τότε υπάρχον προσωπικό 100 και πλέον πυροσβεστικών κλιμακίων, όπου η διασπορά αυτή συνέβαλε στις μεγάλες καταστροφές του 1998 και του 2000.
- Το 2017 με τη στελέχωση των 14 ιδιωτικών πυροσβεστικών υπηρεσιών της «Fraport» και 11 ιδιωτικών πυροσβεστικών κλιμακίων των κοινοπραξιών των οδικών αξόνων, όπου η στελέχωσή τους με 700 τουλάχιστον πυροσβέστες επηρέασε αρνητικά την αποτρεπτική επιχειρησιακή ικανότητα του ΠΣ για την αποτελεσματική αντιμετώπιση των πυρκαγιών στα Ιόνια Νησιά και τη Λακωνία το 2017 και την πυρκαγιά στο Μάτι το 2018. Κανένα σχόλιο όμως δεν γίνεται για το γεγονός αυτό για να μη στοχοποιηθεί το επενδυτικό κλίμα.
- Το 2020 με τη στελέχωση των 80 νέων διάσπαρτων εποχικών πυροσβεστικών κλιμακίων και των δύο νέων αερομεταφερόμενων μονάδων. Και σε αυτήν την περίπτωση η νέα μεγάλη διασπορά των πυροσβεστικών δυνάμεων συνέβαλε στην καταστροφική εξέλιξη των φετινών πυρκαγιών.
Ολες αυτές οι συσσωρευμένες υποχρεώσεις του ΠΣ, σε συνδυασμό με την υποχρέωση για στελέχωση δομών που δημιουργήθηκαν διαχρονικά, όπως:
Οι 22 Δημοτικοί Εθελοντικοί Πυροσβεστικοί Σταθμοί. Τα 13 πεζοπόρα τμήματα. Το μηχανοκίνητο τμήμα ΜΕΤΠΕ. Η πυροσβεστική υπηρεσία του ιδιωτικοποιημένου αεροδρομίου «Ελευθέριος Βενιζέλος». Η πυροσβεστική υπηρεσία του κρατικού αερολιμένα Ηρακλείου. Οι πυροσβεστικές υπηρεσίες στα 7 πολεμικά αεροδρόμια και οι πυροσβεστικοί σταθμοί σε 6 λιμάνια της χώρας. Οι πυροσβεστικές υπηρεσίες στις 9 ΒΙΠΕ είναι δομές που δημιουργούν μία από τις βασικές αιτίες διασποράς του λιγοστού προσωπικού, με αποτέλεσμα να μην επαρκούν οι δυνάμεις στις περιοχές όπου εκδηλώνονται πυρκαγιές για να τις αντιμετωπίσουν αποτελεσματικά σε πρώτο χρόνο. Σημειωτέον, 40 από αυτές τις δομές με προσωπικό περί τους 1.500 πυροσβέστες, λόγω των υποχρεώσεων και των δεσμεύσεών τους σε κρατικούς και ιδιωτικούς φορείς δεν συμβάλλουν στον επιχειρησιακό σχεδιασμό για την αντιμετώπιση των δασικών πυρκαγιών.
Και αν λάβουμε υπόψη το γεγονός ότι λόγω της διατήρησης της στρατιωτικοποίησης του ΠΣ η συντριπτική πλειοψηφία από τους 1.957 αξιωματικούς, δηλαδή οι πλέον εκπαιδευμένοι πυροσβέστες, που αποτελούν το 18% του συνόλου του μόνιμου προσωπικού (10.943), δεν εμπλέκονται στην άμεση αντιμετώπιση των πυρκαγιών παρά μόνο επιχειρούν ως τομεάρχες και συντονιστές και τον υπόλοιπο χρόνο τα υπηρεσιακά τους καθήκοντα τα εκπληρώνουν ως διοικητικοί ή επιτελικοί υπάλληλοι, συμπεριλαμβανομένου και ενός σημαντικού αριθμού χαμηλόβαθμων. Με βάση αυτήν την πραγματικότητα αντιλαμβάνεται κανείς τι ακριβώς συμβαίνει στις μέρες μας στο Πυροσβεστικό Σώμα και ότι παρά τα όσα τραγικά έχουν συμβεί μέχρι σήμερα, δεν αποτόλμησε καμία κυβέρνηση ούτε την αποστρατιωτικοποίηση ούτε τον διαχωρισμό του επιχειρησιακού με τον διοικητικό τομέα, για να αξιοποιούνται όλοι οι εκπαιδευμένοι πυροσβέστες στον μάχιμο επιχειρησιακό σχεδιασμό και για τον διοικητικό τομέα να προσλαμβάνονται πολιτικοί υπάλληλοι.
Ενώ λοιπόν όλοι όσοι κυβέρνησαν μέχρι σήμερα είναι υπεύθυνοι γι’ αυτήν την οπισθοδρόμηση του ΠΣ, και να φανταστεί κανείς ότι μέχρι και τις αρχές της δεκαετίας του ’90 έστελναν τους πυροσβέστες στις πυρκαγιές ντυμένους σαν χωροφύλακες, με στολή τύπου παντρές και γραβάτα, έχουν το θράσος να δηλώνουν χωρίς καμία ντροπή τον θαυμασμό τους για την οργάνωση και την επαγγελματική αρτιότητα των ξένων πυροσβεστικών δυνάμεων κυρίως από τις πρώην σοσιαλιστικές χώρες (Πολωνία, Ρουμανία, Τσεχοσλοβακία, Βουλγαρία, Σερβία). Χώρες οι οποίες επί σοσιαλισμού είχαν δημιουργήσει από τα πιο άρτια συστήματα πυροπροστασίας σε όλη την ευρωπαϊκή ήπειρο.
Υπάρχει όμως ελπίδα!
Γεννήθηκε εκεί στον κόμβο της Στροφυλιάς από τα θύματα των αντιλαϊκών πολιτικών τους και τον λαό που συμπάσχει και ενεργά τους συμπαραστέκεται!
*Μιχάλης ΜΙΧΑΗΛ
Ανθυποπυραγός ε.α.