Του Δημήτρη Χριστούλια
Ποιες θα είναι οι επιπτώσεις για καταναλωτές και επιχειρήσεις
Η ενεργειακή κρίση που έχει ξεσπάσει από το περασμένο Σεπτέμβριο και πυροδότησε μια σειρά από ανατιμήσεις στο ηλεκτρικό ρεύμα, στο φυσικό αέριο, στα καύσιμα, στα ενοίκια αλλά και σε εκατοντάδες βασικά προϊόντα, όπως είναι τα τρόφιμα, ήρθε για να μείνει και να επιφέρει ένα ισχυρό πλήγμα διαρκείας στους οικογενειακούς προϋπολογισμούς. Πρόσφατα η Παγκόσμια Τράπεζα ανέφερε ότι η ακρίβεια θα συνεχισθεί μέχρι το τέλος του 2024.
Η Ευρώπη μπροστά σε αυτή την μεγάλη πρόκληση φαίνεται πώς είναι κατώτερη των περιστάσεων και αδυνατεί να λάβει ουσιαστικά μέτρα, μέχρι στιγμής, για να περιοριστούν οι επιπτώσεις από την ακρίβεια. Η ελληνική κυβέρνηση καλώς πήρε την πρωτοβουλία να λάβει μέτρα για τον περιορισμό της ακρίβειας σε ηλεκτρικό ρεύμα και καύσιμα. Μένει να δούμε αν θα παρθούν και νέα μέτρα που αυτή την φορά θα αφορούν και παρεμβάσεις για την μείωση των τιμών στα τρόφιμα.
Σύμφωνα με πληροφορίες, το οικονομικό επιτελείο της κυβέρνησης αναμένεται να χρησιμοποιήσει ως «ύστατη» λύση τη μείωση του ΦΠΑ στα τρόφιμα από το 13% στο 6% σε ορισμένα βασικά τρόφιμα και για συγκεκριμένο χρονικό διάστημα. Το πρόβλημα όμως της ακρίβειας είναι πολύ μεγαλύτερο καθώς το ζητούμενο πλέον είναι η διάρκειά της. Όλα δείχνουν ότι ο πληθωρισμός θα παραμείνει σε υψηλά επίπεδα, τουλάχιστον όσο δεν τελειώνει ο πόλεμος στην Ουκρανία.
Η ελληνική κυβέρνηση αλλά και οι ευρωπαίοι εταίροι δεν θα πρέπει να λησμονούν ότι η ελληνική οικονομία και συνεπώς και οι πολίτες δοκιμάζονται από την δεκαετή οικονομική κρίση που επέφεραν τα μνημόνια, η ύφεση εξαιτίας της πανδημίας και οποία επιδεινώθηκε από την ενεργειακή κρίση και τον πόλεμο στην Ουκρανία. Οι καταστάσεις που ζούμε είναι πρωτοφανείς. Η ενεργειακή κρίση δεν θα αποκλιμακωθεί ακόμη και εάν σύντομα, που όλοι το ευχόμαστε, τελειώσει ο πόλεμος στην Ουκρανία, καθώς αυτό δεν θα σημάνει και την αυτόματη άρση των κυρώσεων που έχει επιβάλει η Δύση στην Ρωσία.
Για αυτόν τον λόγο απαιτείται ευρωπαϊκή, κοινή και ουσιαστική λύση μακράς διάρκειας. Η Ευρώπη δεν θα πρέπει να κρύβει το πρόβλημα κάτω από το χάλι οδηγώντας σε φτωχοποίηση εκατομμύρια πολίτες. Η ακρίβεια έχει πολύ δρόμο ακόμη. Και ειδικά στην χώρα μας οι επιπτώσεις είναι πολύ μεγαλύτερες σε σχέση με ότι συμβαίνει σε άλλα ευρωπαϊκά κράτη. Γι’ αυτόν τον λόγο θα πρέπει να ληφθούν μέτρα που να έχουν μόνιμο χαρακτήρα αλλά και έκτακτα για όσο τουλάχιστον διαρκέσει η ενεργειακή κρίση, που θα εστιάσουν σε ευάλωτες οικονομικά ομάδες.
Και την στιγμή που η ενεργειακή κρίση συρρικνώνει τους οικογενειακούς προϋπολογισμούς, πλήττονται σε μεγάλο βαθμό και οι επιχειρήσεις, που βλέπουν τις πωλήσεις τους να μειώνονται. Πλέον υπάρχουν εμπορικά καταστήματα που ορισμένες ημέρες δεν κάνουν ούτε «σεφτέ», έχοντας εναποθέσει τις ελπίδες τους στην αύξηση των τουριστών που ήδη έχουν ξεκινήσει να επισκέπτονται την χώρα μας. Για όλους αυτούς και ακόμη περισσότερους λόγους απαιτούνται γενναία μέτρα μακράς διάρκειας.