Άμεση νομοθετική πρωτοβουλία για την προστασία της πρώτης κατοικίας και των δανειοληπτών από καταχρηστικές πρακτικές ζητά η Ένωση Εργαζομένων Καταναλωτών Ελλάδας της ΓΣΕΕ.
Οι πρόσφατες διαρροές της διάσκεψης της Ολομέλειας του Αρείου Πάγου, σχετικά με την υπόθεση της νομιμοποίησης των εταιρειών διαχείρισης απαιτήσεων από δάνεια και πιστώσεις, ήταν ένας «κεραυνός εν αιθρία» για τους χιλιάδες δανειολήπτες των οποίων τα δάνεια έχουν μεταβιβαστεί σε funds αλλά και στη δευτερογενή αγορά η οποία μάλιστα αναμένεται να επιταχυνθεί, καθώς εντείνονται οι πιέσεις για την επίτευξη των στόχων των μεγάλων τιτλοποιήσεων που έχουν γίνει τα τελευταία χρόνια με την στήριξη του μηχανισμού ΗΡΑΚΛΗΣ.
Η πρωτοφανής σπουδή που έδειξε το δικαστικό σύστημα, σε αντίθεση με τη συνήθη πρακτική έκδοσης των δικαστικών αποφάσεων σε βάθος μακρού χρόνου, προκειμένου να άρει τη νομική διχογνωμία για τις εφαρμοστέες διατάξεις σχετικά με το αν οι εταιρείες διαχείρισης νομιμοποιούνται ως διάδικοι, εντείνει την αίσθηση ανισορροπίας μεταξύ των εταιρειών αυτών και του ευάλωτου δανειολήπτη. Η μέχρι σήμερα εμπειρία από τη διαχείριση απαιτήσεων από τις εταιρείες ειδικού σκοπού δείχνει ότι αυτές «επιδιώκουν» τη ρευστοποίηση, δηλαδή τον πλειστηριασμό του ακινήτου (ειδικά όταν αυτό έχει σημαντική εμπορική αξία), αφού έτσι θα έχουν μεγαλύτερο κέρδος από αυτό που θα προέκυπτε από μια μακροχρόνια ρύθμιση του δανείου με τον οφειλέτη.
Η Ένωση Εργαζομένων Καταναλωτών Ελλάδας της ΓΣΕΕ, απέστειλε επείγουσα επιστολή προς τους αρμόδιους Υπουργούς Οικονομικών και Ανάπτυξης, κοινοποιηθείσα σε όλους τα πολιτικά κόμματα του κοινοβουλίου, εντοπίζοντας το πρόβλημα που θα οξυνθεί ακόμα περισσότερο μετά το διαφαινόμενο δικαστικό «ελευθέρας» στα funds, με την οποία ζητά άμεση νομοθετική παρέμβαση στα εξής σημεία:
- Να υπάρξει νομοθετική ρύθμιση έτσι ώστε να γνωστοποιείται στον δανειολήπτη-οφειλέτη της απαίτησης, το ύψος της αξίας της μεταβίβασης του δανείου του είτε πρωτογενώς είτε στη δευτερογενή αγορά. Με τον τρόπο αυτό και αφού ληφθεί υπόψη το περιθώριο κέρδους της αποκτώσας εταιρείας, ο οφειλέτης θα μπορεί να επικαλεστεί σε μία δικαστική εμπλοκή την τεράστια διαφορά της τιμής απόκτησης με την απαίτηση σε βάρος του από τον επισπεύδοντα, ώστε να διαπιστωθεί αν παραβιάζεται η συνταγματική αρχή της αναλογικότητας.
- Να υπάρξει άμεσα προστασία της πρώτης κατοικίας για την κατηγορία εκείνη των συνανθρώπων μας οι οποίοι, με εισοδηματικά και κοινωνικά/οικογενειακά κριτήρια, αδυνατούν να ανταπεξέλθουν στην αποπληρωμή του δανείου τους, αφού ληφθεί υπόψη και η προγενέστερη συνέπειά τους είτε στην καταβολή των δόσεων είτε στην τήρηση των ενδεχόμενων ρυθμίσεων. Η προστασία αυτή, να παρέχεται με ειδική διάταξη, ανεξάρτητη του Ν.4738/2020 και της διαδικασίας του Μέρους Δεύτερου αυτού (Φορέας απόκτησης και επαναμίσθωσης), με τη μεσολάβηση ενός δικαστικού σχηματισμού και με την πλήρωση τυπικών προϋποθέσεων, στα πλαίσια του «Νόμου Κατσέλη»
- Κατάργηση της παράλληλης δυνατότητας εφαρμογής από τους servicers των ν. 3956/2003 και 4354/2015, τουλάχιστον κατά το μέρος που αφορά την υποχρέωση για προηγούμενη διαπραγμάτευση με τον οφειλέτη προ της μεταβίβασης του δανείου, με το να είναι αυτή (διαπραγμάτευση) υποχρεωτική.
- Υποχρέωση για την εταιρεία διαχείρισης, υποβολής κατάλληλης και βιώσιμης πρότασης για τον δανειολήπτη, συνοδευόμενη από τη σχετική τεκμηρίωση και αφού λάβει υπόψη τις πραγματικές οικονομικές δυνατότητές του, έτσι ώστε να μην γίνεται προσχηματικά, μόνο και μόνο να τηρηθούν στοιχειωδώς τα στάδια της Διαδικασίας Επίλυσης Καθυστερήσεων του Κώδικα Δεοντολογίας Τραπεζών. Η τυχόν απόρριψη αντιπρότασης του δανειολήπτη να είναι αιτιολογημένη, ούτως ώστε να μπορεί να είναι και δικαστικώς ελέγξιμη
Η σημερινή χρονική συγκυρία είναι κρίσιμη: η ραγδαία και βίαιη μεταβίβαση περιουσίας, η μεγαλύτερη που έχει επισυμβεί σε καιρό ειρήνης, πρέπει να ανακοπεί, ώστε να προστατευθεί πάση θυσία η κοινωνική συνοχή. Σύσσωμο το πολιτικό σύστημα πρέπει να βρεθεί προ των ιστορικών ευθυνών του.