Με αφετηρία την προσέλκυση ευρωπαϊκών πανεπιστημίων, η αρχή για την ίδρυση μη κρατικών πανεπιστημίων στην Ελλάδα θα γίνει μέσω της ενεργοποίησης των διακρατικών συμφωνιών.
«Να μπει ένα τέλος στο κρατικό μονοπώλιο της Εκπαίδευσης» ήταν το μήνυμα του πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη από το βήμα της Βουλής, δίνοντας το σήμα να ξεκινήσουν οι διαδικασίες για ένα πρωτόγνωρο στοίχημα για τη χώρα.
Πολλαπλά οφέλη
Η πάγια θέση της κυβέρνησης της Νέας Δημοκρατίας παραμένει στην αναθεώρηση του άρθρου 16, όμως οι διακρατικές συμφωνίες στο πλαίσιο του άρθρου 28 του Συντάγματος ανοίγουν τον δρόμο για την ίδρυση μη κρατικών πανεπιστημίων από το εξωτερικό.
Ο στόχος είναι σαφής. Οπως και τα πολλαπλά οφέλη στα οποία προσβλέπει η χώρα. Η Ελλάδα να καταστεί ένα hub σπουδών και μελέτης για φοιτητές του εξωτερικού εκμεταλλευόμενη τα γεωγραφικά και κλιματικά της πλεονεκτήματα σε συνδυασμό με την πιστοποιημένη ποιότητα της εκπαίδευσης.
Παράλληλα, η εδραίωση της τάσης του brain gain είναι μία ακόμη πρόκληση. Οι Ελληνες φοιτητές έχουν μια ακόμη διέξοδο για υψηλού επιπέδου σπουδές στη χώρα τους, χωρίς να χρειαστεί να φύγουν στο εξωτερικό. Η δημιουργία παραρτημάτων ξένων πανεπιστημίων θα δημιουργήσει επίσης νέες θέσεις εργασίας και θα συνεισφέρει στην επιστροφή Ελλήνων πανεπιστημιακών που εργάζονται στο εξωτερικό και αναζητούν μια ευκαιρία να επιστρέψουν στη χώρα τους.
Ο σχεδιασμός για την ίδρυση μη κρατικών πανεπιστημίων είναι ακόμα σε πρώιμο στάδιο. Η προσέγγιση προς τις χώρες που δύναται να ενδιαφερθούν για μια επένδυση στην Ελλάδα, παρέχοντας τη σφραγίδα για ποιοτική ακαδημαϊκή εκπαίδευση ενός αναγνωρισμένου ξένου πανεπιστημίου, το οποίο θα πληροί όλες τις προϋποθέσεις που θα τεθούν από τη χώρα, θα διερευνηθεί το επόμενο διάστημα.
Ομως αυτό που προέχει είναι η προστασία των φορέων και των θεσμών που ήδη αποτελούν κομμάτι της εκπαίδευσης της χώρας.
«Ο ανταγωνισμός απαιτείται από την ακαδημαϊκή εξωστρέφεια και πρέπει να καταργηθεί η εθελοτυφλία που εδώ και πολλά χρόνια μάς έχει καθηλώσει», αναφέρει στον Ελεύθερο Τύπο της Κυριακής ο γενικός γραμματέας Ανώτατης Εκπαίδευσης κ. Οδυσσέας Ζώρας για τον νέο δρόμο που ανοίγεται. Υπογραμμίζει όμως, ότι τα ελληνικά δημόσια πανεπιστήμια δεν έχουν τίποτα να φοβηθούν. «Πρόκειται για μία ευγενή άμιλλα στον ακαδημαϊκό στίβο και να θεωρήσετε δεδομένο ότι το κύρος των δημοσίων πανεπιστημίων θα διαφυλαχθεί ως κόρην οφθαλμού».
Αυστηρά κριτήρια
Η ίδρυση των μη κρατικών πανεπιστημίων θα μπορέσει να ολοκληρωθεί εφόσον πληροί αυστηρά κριτήρια. Η Εθνική Αρχή Ανώτατης Εκπαίδευσης (ΕΘΑΕΕ), η οποία είναι αρμόδια για την αξιολόγηση και την πιστοποίηση των προγραμμάτων σπουδών των ελληνικών δημοσίων πανεπιστημίων, θα επωμιστεί με το έργο της κατάρτισης προϋποθέσεων και κριτηρίων, τα οποία θα πρέπει να πληρούν τα πανεπιστήμια του εξωτερικού, που επιθυμούν να αποκτήσουν ένα παράρτημα στη χώρα μας.
«Η υλοποίηση των διακρατικών συμφωνιών για την ίδρυση και λειτουργία ιδιωτικών πανεπιστημίων της αλλοδαπής στην Ελλάδα θα τεθεί υπό τη θεσμική εγγύηση και τον έλεγχο της ΕΘΑΑΕ και υπό την αυτονόητη προϋπόθεση της πλήρωσης των εξίσου αυστηρών κριτηρίων όπως ακαδημαϊκά, ποιοτικά, λειτουργικά, τα οποία ισχύουν για τα πανεπιστήμια της χώρας. Το εν λόγω ακαδημαϊκό οικοσύστημα θα λειτουργήσει με ίδια και ίσως πιο αυστηρά κριτήρια», σημειώνει ο κ. Ζώρας.
Αυτόματη αναγνώριση των τίτλων σπουδών για τους αποφοίτους
Εφόσον όμως εκπληρωθούν όλες οι προϋποθέσεις, τα παραρτήματα των ξένων πανεπιστημίων θα παρέχουν τίτλους σπουδών, οι οποίοι θα αναγνωρίζονται αυτόματα. Θα είναι ακαδημαϊκά και επαγγελματικά ισοδύναμα με αυτά των δημοσίων πανεπιστημίων. Στην πράξη, αυτό σημαίνει ότι οι απόφοιτοι θα έχουν τις ίδιες ευκαιρίες αναγνώρισης και πρόσβασης στο Δημόσιο, δυνατότητα συνέχισης της ακαδημαϊκής τους πορείας σε κάποιο δημόσιο πανεπιστήμιο αλλά και επαγγελματική αναγνώριση.
Η αρχή θα γίνει με την προσέγγιση των ευρωπαϊκών πανεπιστημίων, με την κυβέρνηση να έχει προσδοκίες για περαιτέρω διεύρυνση, εκτός ευρωπαϊκών συνόρων, εν καιρώ. Σε πρώτη φάση, η μοναδική εξαίρεση θα μπορούσε να γίνει για τα αμερικανικά πανεπιστήμια τα οποία έχουν ήδη κάποιο παράρτημα στην Ευρώπη.
Ειδική μέριμνα για τη μεταλυκειακή εκπαίδευση και το καθεστώς των κολεγίων
Ειδική μέριμνα θα υπάρξει σύμφωνα με κύκλους του υπουργείου Παιδείας και για το καθεστώς των κολεγίων και της ευρύτερης μεταλυκειακής εκπαίδευσης γι’ αυτό προβλέπεται η κατάρτιση ενός πλαισίου, το οποίο θα είναι διακριτό για το τι προσφέρει ο κάθε φορέας. Το πτυχίο του κολεγίου παρέχει στον απόφοιτο την επαγγελματική ισοδυναμία, η οποία πιστοποιείται μέσω του Συμβουλίου Αναγνώρισης Επαγγελματικών Προσόντων (ΣΑΕΠ), διαδικασία η οποία δεν θα διαταραχθεί από τα νέα δεδομένα.