Ο Πρόεδρος της Βουλής των Ελλήνων κ. Κωνσταντίνος Τασούλας εγκαινίασε χθες το ανακαινισμένο μουσείο στους Κορυσχάδες Ευρυτανίας το πλήρως αναμορφωμένο και εμπλουτισμένο Μουσείο Εθνικής Αντίστασης. Η Βουλή των Ελλήνων θεσμικός θεματοφύλακας της ιστορικής μνήμης, όπως τόνισε ο κ. Τασούλας, συγχρηματοδότησε την πλήρη αναμόρφωση του κτηρίου του Σχολείου Κορυσχάδων, μετά το μνημόνιο συνεργασίας του 2018, με την Περιφέρεια Στερεάς Ελλάδας, τον δήμο Καρπενησίου και το Ίδρυμα Κόκκαλη.
Ο Πρόεδρος της Βουλής στην ομιλία του αναφέρθηκε στο μήνυμα του Μουσείου Εθνικής Αντίστασης επισημαίνοντας: «Είμαι εδώ για να γνωρίσω και να ψηλαφήσω την ιστορία, που είναι ένα μεγάλο μάθημα για όλους μας, ένα δύσκολο αγώνισμα. Να γνωρίσω την ιστορία και να την ψηλαφήσω, για να τη χαρώ και για να με βοηθήσει αυτή η γνώση να υπηρετήσω το δύσκολο, το έσχατο και μέγιστο μάθημα της ενότητας και της συμφιλίωσης.»
Ο κ. Κωνσταντίνος Τασούλας, στην έκδοση του καταλόγου της Βουλής επισημαίνει ακόμη ότι : «Η Βιβλιοθήκη της Βουλής μερίμνησε για την ιστορική έρευνα, την εκπόνηση και υλοποίηση της μουσειολογικής μελέτης και την έκδοση του καταλόγου της μόνιμης έκθεσης, καθώς και για τον εμπλουτισμό των τεκμηρίων στην μόνιμη συλλογή του Μουσείου» και προσθέτει:
«Η μόνιμη έκθεση του Μουσείου Εθνικής Αντίστασης Κορυσχάδων συνιστά ένα κύτταρο συλλογικής μνήμης σε ένα ολιγάνθρωπο σήμερα χωριό, που ωστόσο αποπνέει ιστορική μνήμη. Εδώ αναδεικνύεται για ακόμη μια φορά η συμβολή της Βουλής των Ελλήνων στην ενίσχυση των τοπικών κοινωνιών, της ιστορίας και του πολιτισμού τους. Στην εποχή της αυτοματοποιημένης ευκολίας των νέων τεχνολογιών, τα διδάγματα που προκύπτουν από την εντρύφηση σε υψηλές αξίες και τους αιματηρούς αγώνες για τη διεκδίκησή τους είναι απαραίτητα και χρησιμότατα.»
Ο αντιπεριφερειάρχης Στερεάς Ελλάδας κ. Αριστείδης Τάσσιος στον χαιρετισμό του αναφέρθηκε στο μνημόνιο συνεργασίας της Περιφέρειας με την Βουλή των Ελλήνων, τον δήμο Καρπενησίου και το Ίδρυμα «Πέτρος Κόκκαλης», σημειώνοντας ότι «αποτέλεσμα αυτής της συνεργασίας είναι το αναμορφωμένο Μουσείο με το ανανεωμένο και εμπλουτισμένο εκθεσιακό αφήγημα που περιμένει όλους τους επισκέπτες να το ανακαλύψουν.» Επισημαίνοντας ότι η ιστορία του τόπου μας γράφτηκε με αίμα, πρόσθεσε ότι «οφειλή δική μας είναι να μη λησμονήσουμε το παρελθόν. Να τιμήσουμε εμφατικά την ιστορική μνήμη και τους ένδοξους προγόνους μας. Να προσφέρουμε ισχυρά διδάγματα στο και σήμερα και το κυριότερο να δημιουργήσουμε μια ισχυρή προοπτική για το αύριο.»
Ο δήμαρχος Καρπενησίου κ. Νικόλαος Σουλιώτης στον χαιρετισμό του επεσήμανε ότι «ο εμβληματικός χώρος του παλιού πετρόκτιστου σχολείου, που περιτριγυρίζεται από τα ευρυτανικά βουνά, ήταν το πιο ενδεδειγμένο σημείο για να εμπνεύσει τους ανθρώπους το 1944, ώστε να στεγάσουν τις εργασίες του Εθνικού Συμβουλίου, συγκεντρώνοντας αντιπροσώπους από όλη την Ελλάδα με μοναδικό στόχο την απελευθέρωση της χώρας και την αποκατάσταση της εθνικής ενότητας και λαϊκής κυριαρχίας. Η συσσωρευμένη ιστορική ενέργεια του χώρου και η μνημειακή αξία, αλλά και το αυξανόμενο ενδιαφέρον των επισκεπτών δημιούργησαν την ανάγκη αναβάθμισης και ενίσχυσης της ιστορικής γνώσης με ένα συνεκτικό και πληρέστερο υλικό τεκμηρίωσης και αφήγησης στον χώρο και τον χρόνο.»
Στον χαιρετισμό του ο ευρωβουλευτής και αντιπρόεδρος του Ιδρύματος Κόκκαλης κ. Πέτρος Κόκκαλης ανέφερε μεταξύ άλλων ότι αποτελεί μεγάλη τιμή για το Ίδρυμα να συμμετάσχει στο εγχείρημα σημειώνοντας: «Η ενότητα, ο αγώνας για την ελευθερία είναι αυτά που πρέπει να μας απασχολούν».
Αξίζει να σημειωθεί ότι για τη συγκρότηση του εκθεσιακού υλικού η έρευνα και η συλλογή στοιχείων από τα στελέχη της Βιβλιοθήκης της Βουλής επεκτάθηκε σε περισσότερους από 50 δημόσιους και ιδιωτικούς φορείς. Η μόνιμη συλλογή επανασχεδιάστηκε και εμπλουτίστηκε με έντυπο αρχειακό υλικό (δημοσιεύματα, έντυπα, φωτογραφίες, αφίσες) και τρισδιάστατα αντικείμενα προσφέροντας μια σφαιρική αφήγηση της αντίστασης του ελληνικού λαού στους Γερμανούς κατακτητές κατά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο.
Επικεφαλής της προσπάθειας και επιμελητής της Έκθεσης είναι ο Διδάκτωρ ιστορίας και στέλεχος της βουλής Στάθης Κουτρουβίδης.
Οι επισκέπτες του αναμορφωμένου Μουσείου Εθνικής Αντίστασης μπορούν να ξεναγηθούν στην πιστή σκηνική αναπαράσταση του χώρου που φιλοξένησε το Εθνικό Συμβούλιο και μέσα από τα πλέον των 500 τεκμήρια να προσεγγίσει τα γεγονότα εκείνων των ημερών.
Η έκθεση που θα φιλοξενεί μόνιμα το Μουσείο περιλαμβάνει 6 θεματικές ενότητες:
- η εποποιΐα, της Εθνικής Αντίστασης,
- η ανατίναξη της Γέφυρας του Γοργοπόταμου,
- οι εκλογές του εθνικού συμβουλίου,
- η «Μάχη της σοδειάς»
- ΠΕΕΑ και Εθνικό Συμβούλιο: η επόμενη μέρα και η καθημερινότητα
Στη συλλογή προστέθηκαν πολλά από τα αντικείμενα του γιατρού και Εθνοσυμβούλου Πέτρου Κόκκαλη που παραχώρησε το Ίδρυμα Κόκκαλη. Στη συλλογή επίσης περιλαμβάνονται η πλήρης φωτογραφική αποτύπωση και τα βιογραφικά των Εθνοσυμβούλων όπως και έργα και σχέδια του ζωγράφου και χαράκτη Βάλια Σεμερτζίδη από την παραμονή του στο βουνό το 1944, τα οποία δώρισε η σύζυγός του Καλλιρόη Σεμερτζίδη στη Βιβλιοθήκη της Βουλής το 2019.
Στην τελετή των εγκαινίων παραβρέθηκαν μεταξύ άλλων ο Γ΄ Αντιπρόεδρος της Βουλής Αθανάσιος Μπούρας, η βουλευτής Ευρυτανίας κυρία Θωμαϊς Οικονόμου, ο δήμαρχος Αθηναίων κ. Κώστας Μπακογιάννης, ο νέος δήμαρχος Καρπενησίου Χρήστος Κακκαβάς, η αντιπεριφερειάρχης Στερεάς Ελλάδος Κατερίνα Καλατζή, ο Μητροπολίτης Ευρυτανίας κ. Γεώργιος, εκπρόσωποι των Σωμάτων Ασφαλείας και των κομμάτων.
Ομιλία Προέδρου της Βουλής κ. Κωνσταντίνου Τασούλα στα εγκαίνια του ανακαινισμένου Μουσείου Εθνικής Αντίστασης στου Κορυσχάδες Ευρυτανίας
Σεβασμιότατε, κύριε Δήμαρχε Αθηναίων, κύριε Δήμαρχε Καρπενησίου, κύριε ευρωβουλευτά κ. Κόκκαλη, αγαπητοί συνάδελφοι βουλευτές, κύριοι δήμαρχοι της περιοχής, κύρια και κύριε περιφερειάρχη, αγαπητοί εκπρόσωποι των Σωμάτων Ασφαλείας, κυρίες και κύριοι ξεκινάω την ομιλία μου για να καταπραΰνω κάποιες ανησυχίες: δεν είμαι εδώ για να αναθεωρήσω την ιστορία, ούτε για να αναγνωρίσω κάτι εις βάρος κάποιου άλλου, ούτε για να ξανακηρύξω, για όσους ανησυχούν, εγώ την κυβέρνηση του βουνού. Είμαι εδώ για να γνωρίσω επί τόπου και να ψηλαφήσω την ιστορία, που είναι ένα μεγάλο μάθημα για όλους μας, ένα δύσκολο αγώνισμα. Να γνωρίσω την ιστορία και να την ψηλαφήσω και για να με βοηθήσει αυτή η γνώση να υπηρετήσω το δύσκολο, το έσχατο και μέγιστο μάθημα της ενότητας και της συμφιλίωσης. Για αυτό βρίσκομαι εδώ ως Πρόεδρος της Βουλής, συνεχίζοντας και ολοκληρώνοντας ένα έργο που ξεκίνησε ο προκάτοχός μου, αξιότιμος κύριος Νίκος Βούτσης, ο οποίος σήμερα λυπάται που δεν βρίσκεται εδώ για λόγους υγείας, αλλά το έργο που ξεκίνησε εμείς οφείλαμε να το ολοκληρώσουμε. Η Βουλή των Ελλήνων διαχρονικά κήδεται της ιστορίας και του αγωνίσματος του σκληρού και δύσκολου τη συμφιλίωσης, του αγωνίσματος για το οποίο μόλις πριν χειροκροτήσαμε τη μνήμη του Παύλου Μπακογιάννη. Βορειότερα από δω και σε μεγαλύτερο υψόμετρο στα Λιβάδια της Κοτύλης στο Νεστόριο της Καστοριάς από το 2012, η Βουλή έχει φτιάξει Εθνικής Συμφιλίωσης, εκεί όπου έληξε το 1949 ο εμφύλιος πόλεμος. Εκεί ακριβώς η Βουλή αποφάσισε να κάνει το Πάρκο ο Εθνικής Συμφιλίωσης, για να αναμετρηθούμε με την ιστορία όχι 75 – 80 χρόνια με το να την επαναλαμβάνουμε, αλλά για να αποφεύγουμε τα μεγάλα της λάθη. Η ιστορία όταν εξελίσσεται, όταν διεξάγεται είναι σαντη λάβα. Μερικές φορές η λάβα καίει και καταστρέφει, αλλά όταν η λάβα κατακάτσει και κρυώσει είναι το πιο γόνιμο και το πιο έφορο έδαφος σαν ένα αντισηκώμα, σαν ένα είδος αποζημίωσης για τη ζημιά που έκανε. Έτσι κι εμείς τη λάβα εκείνης της εποχής πρέπει να τη μετατρέψουμε σε γόνιμο έδαφος και να φυτέψουμε τα δέντρα και τις μνήμες και τις ρίζες της εθνικής συμφιλίωσης. Ένα δύσκολο αγώνισμα για μας τους Έλληνες, τόσο δύσκολο που ακόμη και εθνικός μας ποιητής ο Διονύσιος Σολωμός είχε πει ότι «σαν μισούνται ανάμεσό τους δεν τους πρέπει λευτεριά». Τόσο δύσκολο που ακόμη και το πρώτο έπος της λογοτεχνικής μας γραμματείας η Ιλιάδαξεκινάει με το μένος, ξεκινάει με τη σύγκρουση, ξεκινάει με την μήνι. «Μήνιν αιδεθεά» λέει ο Όμηρος. Την οργή περιγράφει. Τι πιο ωραίο θα ήταν αν για τη μήνι μας καλούσε ένας νέος Όμηρος να ψάλουμε την μήτι δηλαδή την επινοητικότητα, την εξυπνάδα, την δημιουργικότητα την σύνεση, την μήτι αντί της μήνης. Για αυτό σήμερα βρίσκομαι εδώ ως Πρόεδρος της Βουλής των Ελλήνων, για να αναδείξουμε ότι χάρη στις προσπάθειες των εκλεκτών συνεργατών μου, αναφέρθηκαν τα ονόματα τα στελέχη της Βιβλιοθήκης της Βουλής ο κ. Γιάννης Μετζικώφ, ο κ. Στάθης Κουτρουβίδης, η κυρία Μαρία Καμηλάκη, να αναδείξουμε τι έγινε εδώ πριν 80 περίπου χρόνια από τις 14 έως τις 27 Μαΐου του 1944. Εδώ πριν 80 χρόνια υπογράφηκε ψήφισμα, υπογράφηκε ότι ακατάβλητη θέληση ολόκληρου του ελληνικού λαού είναι να πολεμήσει για την απελευθέρωση της χώρας. Το άρθρο 8 από τα 15 άρθρα αυτού του ψηφίσματος μιλάει για το έθνος, λέγοντας ότι ο πρωταρχικό σκοπός και ο γνώμονας για την άσκηση όλων των εξουσιών είναι ο απελευθερωτικός αγώνας του έθνους. Γι’ αυτό και ονομάζονταν εθνοσύμβουλοι αυτοί, οι οποίοι συνεδρίασαν εδώ κάτι πάνω από 200 εκπρόσωποι, οι 26 απ’ αυτούς ήταν βουλευτές της θνησιγενούς Βουλής του 1936, η οποία καταλύθηκε από τη δικτατορία του Ιωάννη Μεταξά. Οι υπόλοιποι εθνοσύμβουλοι εκλέχθηκαν ένα μήνα πριν με πρωτόγνωρες διαδικασίες.
Όλη αυτή η μνήμη και η τιμή στην Εθνική Αντίσταση μας επιτρέπει να καταλάβουμε ακόμη περισσότερο κάτω από ποιες δυσκολίες και ποιες αντιξοότητες της τριπλής κατοχής, γερμανικής ιταλικής και βουλγαρικής πραγματοποιήθηκε η εποποιία της Εθνικής Αντίστασης. Και αν είχα να διαλέξω μία σελίδα από τον κατάλογο της εκθέσεως, που όλοι έχετε πάρει, θα στεκόμουν περισσότερο στη σελίδα 53, όπου λίγο πριν την ανατίναξη του Γοργοπόταμου, ο Ναπολέων Ζέρβας, ο Άρης Βελουχιώτης ο Κρις Γουντχάουζ χορεύουν ενωμένοι μπροστά στο κατόρθωμα, που λίγες μέρες μετά, στα τέλη Νοέμβρη του 1942 επιτέλεσε η Ενωμένη τότε Εθνική Αντίσταση. Αλλά όπως υπάρχει άνοιξη, έτσι υπάρχει και η βαρυχειμωνιά. Και πρέπει να καταλάβουμε ότι τα γεγονότα εκείνης της εποχής, τα ιστορικά γεγονότα εκείνα του Μαΐου δεν αφορούσαν μόνο τους Κορυσχάδες, δεν αφορούσαν μόνο την Ευρυτανία δεν αφορούσαν μόνο τη Στερεά Ελλάδα, δεν αφορούσαν καν μόνο την Ελλάδα. Την ίδια εποχή ο κόσμος, οι ηγεσίες που αγωνίζονταν για να καταβάλουν τον εθνοσοσιαλισμό, για καταβάλουν τον ναζισμό, οι ίδιες ηγεσίες προετοιμάζονταν και για το μεταπολεμικό κόσμο. Και αυτή η προετοιμασία του μεταπολεμικού κόσμου είναι η μεγάλη εικόνα πάνω από τους Κορυσχάδες, πάνω από την Στερεά Ελλάδα, πάνω από την Ελλάδα πάνω από τα Βαλκάνια. Το Μάϊο του 1944 όταν εδώ προσέρχονταν οι εθνοσύμβουλοι, μέσα Μαΐου, του 1944 στο Λονδίνο, ο τότε υπουργός Εξωτερικών της Μεγάλης Βρετανίας και μετέπειτα πρωθυπουργός Αντονι Ηντεν, συναντούσε τον πρέσβη της Σοβιετικής Ένωσης τον Φιοντόρ Γκούσεφ και εκεί έγινε η πρώτη συζήτηση για την μεταπολεμική τύχη των Βαλκανίων και ιδιαίτερα της Ρουμανίας και της Ελλάδος. Και λίγους μήνες μετά, ενώ είχε ολοκληρωθεί το εθνοσυμβούλιο εδώ μέσα, ενώ είχε ολοκληρωθεί η Συνδιάσκεψη του Λιβάνου και τον ίδιο μήνα ενώ είχε σχηματιστεί κυβέρνηση εθνικής ενότητας, λίγο αργότερα στις 9 Οκτωβρίου του 1944 στη Μόσχα υπεγράφησαν πάνω σε μικρά χαρτάκια, οι κατανομές του μεταπολεμικού κόσμου η Ρουμανία κατά 90% στη Σοβιετική Ένωση, η Ελλάδα 90% στη Δύση. Βλέπετε ότι και αυτά τα γεγονότα, η μεγάλη εικόνα τελικά έπαιξε το ρόλο της, όπως τον έπαιξε και στην περίοδο της απελευθερώσεως από τον τουρκικό ζυγό ο ναύαρχος της Μεγάλης Βρετανίας ο αρχηγός του αγγλικού στόλου στην Μεσόγειο, που έπαιξε ένα σημαντικό ρόλο στην ναυμαχία του Ναβαρίνου, ο Έντουαρντ Κόδριγκτον. Η σημασία της Ελλάδος στη Μεσόγειο, αυτό έπαιξε βαρύνοντα ρόλο. Εμείς εδώ μετά τα γεγονότα της Αντίστασης και της ενότητας, μπήκαμε στη βαρυχειμωνιά αγνοώντας τη μεγάλη εικόνα, η οποία βαρυχειμωνιά δεν έληξε τα τέλη Αυγούστου του 1949, αλλά συνεχίστηκε γιατί είχαμε μετά νέο διχασμό, ένταση, είχαμε δυσάρεστα γεγονότα στην πατρίδα μας είχαμε και μία δικτατορία. Και βλέπετε ότι ακόμη και σήμερα που ερχόμαστε εδώ για να χειροκροτήσουμε την ενότητα, να χειροκροτήσουμε την αντίσταση και σήμερα θα υπάρξουν κάποιοι που θα πουν τι κάνουν εκεί τι κάνει εκεί ο Πρόεδρος της Βουλής, αναγνωρίζει την μία πλευρά του Εμφυλίου; Μα εδώ δεν είμαστε για αυτά, εδώ είμαστε για να αναγνωρίσουμε αυτά που μας ενώνουν, εδώ είμαστε για να αναγνωρίσουμε την άνοιξη εδώ είμαστε για να αναγνωρίσουμε τη Διακήρυξη που σας διάβασα. Εδώ είμαστε για να τιμήσουμε ένα σχολείο που το 1983 η υπουργός Πολιτισμού Μελίνα Μερκούρη κήρυξε διατηρητέο μνημείο, για τους ίδιους λόγους που σήμερα είμαστε και εμείς εδώ είμαστε εδώ για να τιμήσουμε ένα μουσείο το οποίο το 1997 η πολιτεία το έκανε νομικό πρόσωπο. Είμαστε εδώ για να τιμήσουμε ένα χωριό που το 1998 ο υπουργός Πολιτισμού Ευάγγελος Βενιζέλος το κήρυξε ιστορικό τόπο και είμαστε εδώ για να τιμήσουμε επίσης μία περιοχή που πάλι το 1998 αποφασίστηκε να γιορτάζει κάθε χρόνο σε όλο το νομό τη γιορτή του Εθνικού Συμβουλίου του 1944, ως τοπική γιορτή για όλη την Ευρυτανία. Για αυτό είμαστε εδώ.
Πριν έρθω εδώ, κυρίες και κύριοι, έκανα μια μικρή βόλτα στην πλατεία του Καρπενησίου και ανάμεσα στα μνημεία είδα και μια μία κρήνη που βγάζει νερό η οποία είναι κατασκευασμένη από ομογενείς της Αμερικής, οι οποίοι εκφράζουν με αυτήν τη κρήνη, τη νοσταλγία που έχουν για την πατρίδα τους. Αυτό μας ενώνει, η νοσταλγία για την ιδιαίτερη πατρίδα και η αγάπη για την πατρίδα και η αγάπη για την απελευθέρωση της πατρίδας που ακούστηκε εδώ μέσα από τις 14 έως τις 27 Μαΐου 1944. Και σήμερα σας καλώ να το ακούσουμε όλοι εμείς. Και αν σας μίλησα για την μεγάλη εικόνα και αν σας μίλησα για το παρελθόν και αν σας μίλησα για τη φωτογραφία των ηγετών της εθνικής αντίστασης που χορεύουν δεν το έκανα επειδή είμαι ρομαντικός και εκτός πραγματικότητας. Το έκανα γιατί πιστεύω ότι αυτά που γίνονται εδώ σήμερα από τη βουλή, από την Περιφέρεια Στερεάς Ελλάδος κύριε Κώστα Μπακογιάννη, που ξεκίνησαν όταν εσείς είσαστε περιφερειάρχης, από τον δήμο Καρπενησίου κύριε Σουλιώτη που ξεκίνησαν όταν είσασταν εσείς δήμαρχος, από το υπουργείο Πολιτισμού και από το ίδρυμα Κόκκαλη, που έχει δώσει πολλά από τα τεκμήρια και τα εκθέματα, αν όλα αυτά που ξεκίνησαν τότε έχουν νόημα είναι όχι για να ξαναρχίσουμε να παίρνουμε θέσεις στα διαφορετικά ταμπούρια, αλλά για να ξαναγνωρίσουμε την ιστορία απαλλαγμένη από ωραιοποιήσεις ή εύκολες καταδίκες και να την τιμήσουμε. Η ιστορία είναι για ορισμένους ακόμη λάβα που καίει ας προσπαθήσουμε να γίνει κρύα λάβα, γόνιμη δηλαδή και δημιουργική.
Σας ευχαριστώ για την προσοχή σας και συγχαίρω όλες και όλους όσοι συνέβαλλαν στην αναμόρφωση του Μουσείου Εθνικής Αντίστασης.