Οι Ευρωπαϊκές Αξίες και τα Δικαιώματα στο επίκεντρο
Εκπρόσωποι της Ένωσης Εργαζομένων Καταναλωτών Ελλάδας και του Ινστιτούτου Μελετών Καινοτομίας και Ανάπτυξης, στο πλαίσιο της ανταλλαγής καλών πρακτικών του Προγράμματος E-geia/BUILD συνομίλησαν για τα δικαιώματα των ασθενών με τους εκπροσώπους του Active Citizens Network/Cittadinanzattiva APS στη Ρώμη και την εθελοντική ομάδα της Cittadinanzattiva-Lazio που δραστηριοποιείται στην τοπική δομή δημόσιας υγείας.
Στο επίκεντρο της συζήτησης τέθηκαν οι βέλτιστοι τρόποι προσέγγισης, ενημέρωσης και εξυπηρέτησης των ασθενών, επιτυχημένες μέθοδοι ευαισθητοποίησης για τις ευρωπαϊκές αξίες και δικαιώματα, υπάρχουσες διεθνείς πρωτοβουλίες που θα μπορούσαν να μεταφερθούν στο ελληνικό πλαίσιο, καθώς και παρουσίαση πρακτικών συμμετοχής σε πλατφόρμες κοινωνικού διαλόγου της ΕΕ.
Σήμερα, Ευρωπαϊκή Ημέρα για τα Δικαιώματα των Ασθενών, η εφαρμογή της Ευρωπαϊκή Χάρτας ∆ικαιωµάτων των Ασθενών την οποία συνέταξαν, το 2002, το Active Citizenship Network – ACN, µαζί µε άλλες 12 Ευρωπαϊκές οργανώσεις, είναι επιβεβλημένη.
Η Χάρτα διακηρύσσει δέκα τέσσερα (14) δικαιώματα ασθενών τα οποία, στο σύνολό τους, έχουν ως στόχο να εγγυηθούν ένα «υψηλό επίπεδο προστασίας της ανθρώπινης υγείας» (άρθρο 35 της Χάρτας Θεμελιωδών ∆ικαιωµάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης) και να εξασφαλίσουν την υψηλή ποιότητα των υπηρεσιών που παρέχονται από τους διάφορους εθνικούς φορείς υγείας στην Ευρώπη.
Η Χάρτα, το 2007, υιοθετήθηκε από την Ευρωπαϊκή Οικονοµική και Κοινωνική Επιτροπή (Ε.Ο.Κ.Ε.) και αποτελεί πλέον µέρος του Ευρωπαϊκού ∆ικαίου. Τα δέκα τέσσερα (14) δικαιώματα είναι τα εξής: το δικαίωμα της πρόληψης, της πρόσβασης, της πληροφόρησης, της συγκατάθεσης, της ελεύθερης επιλογής, της εχεμύθειας και εμπιστευτικότητας, του σεβασµού του χρόνου του ασθενούς, της τήρησης των προδιαγραφών ποιότητας, της ασφάλειας, της καινοτοµίας, της αποφυγής της περιττής ταλαιπωρίας και πόνου, της εξατοµικευµένης θεραπείας, της έκφρασης παραπόνων και της αποζημίωσης.
Είκοσι δύο χρόνια μετά από τη διακήρυξη της Ευρωπαϊκής Χάρτας Δικαιωμάτων των Ασθενών, δεν έχουν εξαλειφθεί τα εμπόδια στην άσκηση των δικαιωμάτων των ασθενών στη χώρα μας, με κυριότερα από αυτά, το αυστηρό δημοσιονομικό πλαίσιο το οποίο δεν επιτρέπει την ενίσχυση του συστήματος δημόσιας υγείας με βάση τις υφιστάμενες ανάγκες, την αναβάθμιση της πρωτοβάθμιας υγείας, την ενίσχυση των δημόσιων δομών περίθαλψης και την περαιτέρω ανάπτυξη των παροχών πρόληψη των ασθενειών και περίθαλψης, αλλά και την απουσία ικανοτήτων και εξοικείωσης μεγάλου μέρους του πληθυσμού με τη διαδικασία ψηφιακού μετασχηματισμού στο χώρο της υγείας, και εν τέλει, τη βελτίωση της κοινωνικής προστασίας και της υγειονομικής περίθαλψης.
Η πανδημία Covid-19 ανέδειξε την ανάγκη της ενίσχυσης των συστημάτων δημόσιας υγείας σε όλη την Ε.Ε. Για τον λόγο αυτόν, και με όραμα τη δημιουργία μίας Ευρωπαϊκής Ένωσης Υγείας, εγκρίθηκε το πρόγραμμα EU4Health με προϋπολογισμό 5,3 δισεκατομμυρίων ευρώ κατά την περίοδο 2021-2027, προκειμένου να αντιμετωπίσει τις προκλήσεις στον τομέα της υγείας και να δημιουργήσει πιο ανθεκτικά και πιο προσβάσιμα συστήματα υγείας.
Συνεπώς, το νομικό πλαίσιο υφίσταται, ο προϋπολογισμός διατίθεται. Η εφαρμογή ωστόσο, προϋποθέτει την ενεργό συμμετοχή μέσω οργανώσεων της κοινωνίας των πολιτών/ χρηστών του συστήματος περίθαλψης και πρόνοιας σε επίπεδο διοίκησης των δομών υγείας και διαχείρισης της παροχής των υπηρεσιών τους, κατ’ αντιστοιχία με τη δομή του συστήματος παροχής υπηρεσιών πρόνοιας και υγείας. Στο πεδίο αυτό υπάρχει, τουλάχιστον στην Ελλάδα, ένα μεγάλο έλλειμα.
Το έργο Γνωσιολογικός Εμπλουτισμός Ευρωπαϊκών Δικαιωμάτων Υγείας της Τρίτης Ηλικίας (ΕΕ-Υγεία) υλοποιείται στο πλαίσιο του προγράμματος BUILD, με φορέα υλοποίησης την Ένωση Εργαζομένων Καταναλωτών Ελλάδας και εταίρο το Ινστιτούτο Μελετών Καινοτομίας και Ανάπτυξης.
Το πρόγραμμα «Building a robust and democratic civic space» (BUILD) έχει ως στόχο την προστασία, την προώθηση και την ευρεία αναγνώριση των θεμελιωδών δικαιωμάτων και αξιών της ΕΕ, μέσω της στήριξης οργανώσεων της Κοινωνίας των Πολιτών (OKοιΠ) στην Ελλάδα και την Κύπρο και της ενίσχυσης των ικανοτήτων και της βιωσιμότητάς τους. Το BUILD συγχρηματοδοτείται από την Ευρωπαϊκή Ένωση, μέσω του προγράμματος Citizens, Equality, Rights and Values (CERV), το Ίδρυμα Μποδοσάκη και το Κέντρο Στήριξης ΜΚΟ Κύπρου με συνολικό ποσό επιχορήγησης €2,9 εκ. Συντονιστής του BUILD είναι το Ίδρυμα Μποδοσάκη (Ελλάδα) σε σύμπραξη με το Κέντρο Στήριξης ΜΚΟ (Κύπρος).
«Με τη χρηματοδότηση της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Οι απόψεις και οι γνώμες που διατυπώνονται εκφράζουν αποκλειστικά τις απόψεις των συντακτών και δεν αντιπροσωπεύουν κατ’ ανάγκη τις απόψεις της Ευρωπαϊκής Ένωσης, του Ευρωπαϊκού Εκτελεστικού Οργανισμού Εκπαίδευσης και Πολιτισμού (EACEA) ή του Ιδρύματος Μποδοσάκη. Η Ευρωπαϊκή Ένωση, ο EACEA και το Ίδρυμα Μποδοσάκη δεν μπορούν να θεωρηθούν υπεύθυνοι για τις εκφραζόμενες απόψεις»