Περσείδες: Κορυφώνεται απόψε η θεαματική βροχή από πεφταστέρια
Ένα μοναδικό θέαμα στον ουρανό αναμένεται να δώσουν και φέτος τον Αύγουστο οι Περσείδες, η πιο εντυπωσιακή καλοκαιρινή βροχή από «πεφταστέρια» που θα κορυφωθεί το βράδυ της Δευτέρας 12 Αυγούστου.
Χωρίς να χρειαζόμαστε καθόλου εξοπλισμό, παρά μόνο υπομονή για να συνηθίσουν τα μάτια μας το σκοτάδι και να εντοπίσουν τα πεφταστέρια, και αφού επιλέξουμε την κατάλληλη τοποθεσία χωρίς φωτισμό, μπορούμε να παρατηρήσουμε τη βροχή των Περσείδων, που θα μας αποζημιώσει προσφέροντάς μας ένα μοναδικό θέαμα.
Το φαινόμενο συμβαίνει κάθε χρόνο την ίδια περίοδο, από τις 17 Ιουλίου ως τις 24 Αυγούστου και κορυφώνεται περίπου την ίδια ημερομηνία. Φέτος το μέγιστο της βροχής των Περσείδων θα παρατηρήσουμε το βράδυ της 12ης προς 13 Αυγούστου, οπότε τα πεφταστέρια θα εμφανίζονται με μεγαλύτερη συχνότητα.
Οι δύο μεγάλες μεταβλητές του φαινομένου είναι ο καιρός, που στην Ελλάδα είναι καλός την περίοδο αυτή, και η φάση της Σελήνης. Είναι σημαντικό το γεγονός ότι φέτος το φεγγάρι, αν και θα είναι φωτισμένο στο 50%, θα δύσει γύρω στα μεσάνυχτα, οπότε ο σκοτεινός ουρανός θα βοηθήσει να δούμε πολλά περισσότερα μετέωρα σε σχέση με άλλες χρονιές.
«Μετά τη δύση του φεγγαριού, ο ουρανός είναι δικός μας για την παρατήρηση των Περσείδων», λέει χαρακτηριστικά στο ΑΠΕ-ΜΠΕ η αστροφυσικός στο Κέντρο Επισκεπτών Θησείου του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών, Φιόρη-Αναστασία Μεταλληνού.
Οι συμβουλές που δίνει η κ. Μεταλληνού για την καλύτερη παρατήρηση του φαινομένου, είναι να είμαστε σε σκοτεινό μέρος, μακριά από τα φώτα της πόλης, ώστε να βλέπουμε τον ουρανό σκοτεινό. Θα κοιτάξουμε τον ουρανό με γυμνό μάτι και είναι καλύτερο να στρέψουμε το βλέμμα μας προς τον αστερισμό του Περσέα, από όπου φαίνεται να πηγάζει η βροχή των Περσείδων, «αν και γενικά κοιτώντας τον ουρανό σε οποιοδήποτε σημείο, επειδή η νύχτα θα είναι σκοτεινή, θα έχουμε τη δυνατότητα να δούμε πεφταστέρια», όπως προσθέτει.
Οι διάττοντες αστέρες ή μετέωρα είναι κάθε φωτεινό φαινόμενο που εμφανίζεται μέσα στην ατμόσφαιρα της Γης ως αποτέλεσμα της εισόδου μικρών σωματιδίων σε αυτήν με μεγάλη ταχύτητα, συνήθως περίπου 60 χιλιόμετρα ανά δευτερόλεπτο. Τα κομμάτια των συντριμμιών θερμαίνονται λόγω της τριβής με τον αέρα και συνήθως καταστρέφονται σε λιγότερο από ένα δευτερόλεπτο, σε υψόμετρο άνω των 80 χιλιομέτρων. Ο υπέρθερμος αέρας γύρω από το μετέωρο λάμπει για λίγο και είναι ορατός από το έδαφος ως μια φωτεινή λωρίδα γνωστή και ως «πεφταστέρι».
Κατά τη διάρκεια του έτους παρατηρούμε αρκετές βροχές διαττόντων αστέρων, οι ονομασίες των οποίων προκύπτουν από τον αστερισμό, από τον οποίο φαίνεται να προέρχονται. Οι Περσείδες, μία από τις πλέον εντυπωσιακές βροχές διαττόντων του έτους, έχουν πάρει το όνομά τους από τον αστερισμό του Περσέα, από όπου φαίνεται να προέρχονται. Οφείλονται σε υπολείμματα του κομήτη Σουίφτ-Τατλ μεγέθους από 0,1 χιλιοστά έως μερικά εκατοστά. Ο κομήτης αυτός είναι το μεγαλύτερο γνωστό ουράνιο σώμα που περνάει από τη Γη κατά τακτά χρονικά διαστήματα και χρειάζεται περίπου 133 χρόνια για να πραγματοποιήσει μια πλήρη περιφορά γύρω από τον Ήλιο. Το τελευταίο κοντινό πέρασμά του από τη Γη ήταν το 1992 και το επόμενο αναμένεται το 2126.
Πότε είναι η καλύτερη στιγμή να δείτε τα φλεγόμενα πεφταστέρια
Η βροχή των μετεωριτών Περσείδων ξεκίνησε στις 17 Ιουλίου 2024 και θα συνεχιστεί περίπου μέχρι τις 24 Αυγούστου. Η καλύτερη στιγμή για να δείτε μετεωρίτες είναι ανάμεσα στα μεσάνυχτα και το ηλιοβασίλεμα.
Βάλτε ξυπνητήρι ανάμεσα στα μεσάνυχτα και πριν αρχίσει να φωτίζει ο ουρανός (γύρω στις 5:30 π.μ. στο Ηνωμένο Βασίλειο, 6 π.μ. στη Νέα Υόρκη και στο Λος Άντζελες), θα αποφέρει τα καλύτερα αποτελέσματα.
Κατά τη διάρκεια της κορύφωσης των βροχών μπορεί να δείτε, εφόσον οι συνθήκες το επιτρέπουν έως και 100 μετεωρίτες την ώρα.
Τι προκαλεί τη βροχή των Περσείδων;
Καθώς οι κομήτες πλησιάζουν τον Ήλιο, θερμαίνονται και κομμάτια τους αποκόπτονται. Τα υπολείμματα αυτά αποτελούνται από πέτρα, σκόνη και πάγο και ποικίλλουν σε διαστάσεις. Είναι πιθανό η τροχιά ενός κομήτη να διασχίζει αυτή της Γης, οπότε μέρος των υπολειμμάτων θα βρεθεί στην πορεία της. Όταν τα υπολείμματα συναντήσουν την ατμόσφαιρα της Γης, θερμαίνονται, αγγίζοντας θερμοκρασίες χιλιάδων βαθμών Κελσίου και αναφλέγονται, λόγω των μεγάλων ταχυτήτων τους και της τριβής με τα σωματίδια του ατμοσφαιρικού αέρα. Το αποτέλεσμα είναι μία εντυπωσιακή βροχή διαττόντων αστέρων.
Τα αντικείμενα που εισέρχονται στην ατμόσφαιρα της Γης ονομάζονται «μετέωρα». Τα μικρότερα από αυτά εξατμίζονται πλήρως μέσα στην ατμόσφαιρα, αφήνοντας πίσω τους ένα φωτεινό ίχνος, χωρίς κανένα τμήμα τους να φτάνει στην επιφάνεια της Γης. Σε αυτή την περίπτωση, ονομάζονται «διάττοντες αστέρες» ή «πεφταστέρια». Μεγαλύτερα μετέωρα, που καλούνται «βολίδες», μπορεί να εκραγούν στην ατμόσφαιρα. Οι βολίδες ξεπερνούν σε λαμπρότητα τους πιο λαμπρούς πλανήτες. Σπανιότερα, φωτίζουν ολόκληρο τον ουρανό και είναι πιθανό να συνοδεύονται από ήχο.
Το φαινόμενο της βροχής διαττόντων είναι περιοδικό, καθώς η Γη θα συναντά τα υπολείμματα του κομήτη κάθε φορά που θα περνάει από το συγκεκριμένο σημείο της τροχιάς της, το οποίο αντιστοιχεί σε συγκεκριμένες ημερομηνίες του χρόνου, όπως τα μέσα Αυγούστου για τις Περσείδες.
