Το σπίτι μας καίγεται: Παγκόσμιος συναγερμός για τον Αμαζόνιο
Με επιφάνεια 5,5 εκατομμυρίων τετραγωνικών χιλιομέτρων, ο Αμαζόνιος είναι το μεγαλύτερο τροπικό δάσος του κόσμου μας και αντιστοιχεί τουλάχιστον στο 10% της παγκόσμιας βιοποικιλότητας. Είναι το σπίτι τεράστιων πληθυσμών θηλαστικών, πουλιών, αμφίβιων και ερπετών – εκ των οποίων το 75% είναι μοναδικά εκεί. Κάθε δύο ημέρες ανακαλύπτεται ένα νέο είδος φυτού ή ζώου στον περιβαλλοντικό αυτό θησαυρό του πλανήτη.
Εδώ και μέρες τα δάση του Αμαζονίου φλέγονται. Μολονότι η κατάσταση είναι εξαιρετικά δύσκολο να αποτιμηθεί σε αυτή τη φάση, χθες, το Εθνικό Ινστιτούτο Διαστημικής Έρευνας (INPE) έκανε λόγο για σχεδόν 2.500 νέες πυρκαγιές μέσα σε μόλις 48 ώρες στο σύνολο της Βραζιλίας.
Και τα στοιχεία γίνονται ακόμη πιο δραματικά, δεδομένου του ότι – πάντα σύμφωνα με το INPE – από τον Ιανουάριο ως την 21η Αυγούστου καταγράφηκαν 75.336 δασικές πυρκαγιές, αριθμός αυξημένος κατά 84% σε σύγκριση με την αντίστοιχη περίοδο της περασμένης χρονιάς· η αύξηση των πυρκαγιών στο δάσος του Αμαζονίου ανέρχεται σε 52,6%.
Οι φωτιές θεωρούνται συνήθεις στον Αμαζόνιο κατά τη διάρκεια της ξηρής περιόδου που διαρκεί από τον Ιούλιο έως τον Οκτώβριο. Μπορούν να προκληθούν από φυσικούς παράγοντες, όπως από κεραυνούς, αλλά και από ανθρώπινους όπως από αγρότες και υλοτόμους που καθαρίζουν τη γη για καλλιέργεια, βόσκηση ή οικοδόμηση.
Οι ακτιβιστές επιμένουν η αντιπεριβαλλοντική ρητορική του προέδρου Μπολσονάρου έχει ενθαρρύνει τις εκκαθαριστικές επιχειρήσεις και τις αποψιλώσεις.
Οι επιστήμονες προειδοποιούν πως, αν οι φωτιές εξακολουθήσουν να καίνε, οι επιπτώσεις όχι μόνο για τη Βραζιλία, αλλά και τον πλανήτη θα είναι ολέθριες.
Ο Κάρλος Νόμπρε, επικεφαλής ερευνητής του Ινστιτούτου Ερευνών του πανεπιστημίου του Σάο Πάολο, εξηγεί πως η εντατικοποίηση της μαζικής αποψίλωσης των δασών οδηγεί τα δάση σε οριακό σημείο: Εκεί όπου από οάσεις υγρασίας θα μετατραπούν σε σαβάνες, με δυσοίωνες συνέπειες για το κλίμα, την άγρια ζωή και τους κατοίκους των δασών.
Ο Νόμπρε τόνισε πως η αποψίλωση οδεύει σε αύξηση κατά 20-30% φέτος και «είναι πολύ πιθανό να ξεπεράσει σε έκταση τα 10.000 τετραγωνικά χιλιόμετρα για πρώτη φορά σε μία δεκαετία».
Η κατάσταση στον Αμαζόνιο είναι επιδεινούμενη εδώ και χρόνια. Ωστόσο, επιταχύνεται επικίνδυνα από τη στιγμή εκλογής του Μπολσονάρου, ενός ανθρώπου που έχει αποδυναμώσει την περιβαλλοντική πολιτική και έχει πολλάκις εκφράσει τη στήριξή του στους υλοτόμους, τους κτηματίες και σε παράγοντες της βιομηχανίας εξορύξεων.
«Η κατάσταση είναι πολύ άσχημη. Και θα γίνει φρικτή», προβλέπει στον Guardian ο Νόμπρε, εξηγώντας: «Ένα πολύ μεγάλο μέρος αυτών των πυρκαγιών οφείλονται στην ώθηση που δίνουν οι υπουργοί. Ενθαρρύνουν για αποψιλώσεις γιατί έτσι ωφελείται η οικονομία. Όσοι κάνουν παράνομη αποψίλωση, νιώθουν ενισχυμένοι».
Ο Νόμπρε είναι συνδημιουργός μελέτης που προβλέπει πως το νότιο, το ανατολικό και οι κεντρικές ζώνες του Αμαζονίου ενδέχεται να φτάσουν σε μη αναστρέψιμο στάδιο υποβάθμισης στην περίπτωση αποδάσωσης ενός 20-25%.
Διεθνής ανησυχία
Ο Γάλλος πρόεδρος, Εμανουέλ Μακρόν εξόργισε τον Βραζιλιάνο ομόλογό του, αποκαλώντας τις πυρκαγιές που κατακαίνε εδώ και ημέρες τα δάση του Αμαζονίου «παγκόσμια κρίση» που θα έπρεπε να βρίσκεται στην ατζέντα της Συνόδου των G7 στο Μπιαρίτζ της Γαλλίας.
«Το σπίτι μας καίγεται. Κυριολεκτικά. Τα δάση του Αμαζονίου – οι πνεύμονες του πλανήτη μας που παράγουν το 20% του οξυγόνου μας – φλέγονται. Πρόκειται για διεθνή κρίση. Μέλη της G7, ραντεβού σε δυο ημέρες για να συζητήσουμε αυτήν την κατεπείγουσα κατάσταση», τόνισε χθες ο Μακρόν μέσω Twitter.
Άμεση ήταν η απάντηση του ακροδεξιού Ζαΐρ Μπολσονάρου που κατακεραύνωσε τον Μακρόν πως «εργαλειοποιεί ένα εσωτερικό ζήτημα της Βραζιλίας και των άλλων χωρών όπου εκτείνεται ο Αμαζόνιος» για να καρπωθεί «προσωπικά πολιτικά οφέλη» και πως έχει υιοθετήσει «εντυπωσιοθηρικό τόνο που δεν συμβάλλει με κανέναν τρόπο να επιλυθεί το πρόβλημα».
«Διεθνή κρίση» χαρακτήρισε απόψε τις πυρκαγιές στη Βραζιλία ο πρόεδρος της Γαλλίας Εμανουέλ Μακρόν, δίνοντας ραντεβού με τους ομολόγους του της G7 για να συζητήσουν αυτήν την κατεπείγουσα κατάσταση στη σύνοφο κορυφής του Μπιαρίτς, το Σαββατοκύριακο.
«Οι πυρκαγιές στην Αμαζονία αποτελούν μια οξεία κατάσταση έκτακτης ανάγκης», η οποία θα πρέπει να συζητηθεί κατά τη σύνοδο κορυφής της Ομάδας των Επτά (G7) αυτό το σαββατοκύριακο, δήλωσε σήμερα ο εκπρόσωπος της καγκελαρίου Άνγκελα Μέρκελ, υποστηρίζοντας αίτημα του Εμανουέλ Μακρόν προς αυτή την κατεύθυνση.
«Η καγκελάριος είναι πεπεισμένη» πως το θέμα «πρέπει να περιληφθεί στην ημερήσια διάταξη των χωρών της G7, όταν συνεδριάσουν αυτό το σαββατοκύριακο» στο Μπιαρίτς, δήλωσε ο Στέφεν Ζάιμπερτ στη διάρκεια της τακτικής ενημέρωσης των δημοσιογράφων στο Βερολίνο. «Η καγκελάριος υποστηρίζει πλήρως τον Γάλλο πρόεδρο» στο ζήτημα αυτό, πρόσθεσε.
Η Φινλανδία, η οποία προεδρεύει της ΕΕ κατά το τρέχον εξάμηνο, πρότεινε σήμερα να εξετάσει η Ευρωπαϊκή Ένωση τη δυνατότητα να απαγορεύσει από τις αγορές της το βραζιλιάνικο βοδινό κρέας λόγω της καταστροφής που προκαλούν οι πυρκαγιές στο τροπικό δάσος του Αμαζονίου.
Στο Λονδίνο ανακοινώθηκε από το πρωθυπουργικό γραφείο πως η Βρετανία ανησυχεί βαθιά για τις πυρκαγιές στο τροπικό δάσος του Αμαζονίου και πως ο πρωθυπουργός Μπόρις Τζόνσον θα χρησιμοποιήσει τη σύνοδο κορυφής της Ομάδας των Επτά (G7) για να ζητήσει να δοθεί νέα έμφαση στην προστασία της φύσης.
Εξάλλου, εκατοντάδες άνθρωποι συγκεντρώθηκαν σήμερα μπροστά από την πρεσβεία της Βραζιλίας σε Λονδίνο και Παρίσι, ζητώντας να σωθεί η Αμαζονία που καταστρέφεται από τις πυρκαγιές.
