Η ιστορία και η αναβολή των Νέμεων Αγώνων
Άρθρο του Βασίλη Κωστάκη
Από δημοσίευση στην τοπική εφημερίδα των Ιωαννίνων “Ηπειρωτικός Αγών”
Η εξάπλωση του νέου κορωνοϊού σηματοδότησε άλλο ένα πλήγμα στον αθλητισμό με την αναβολή της 7ης Νεμεάδας, που θα λάμβανε χώρα από 26 εώς 28 Ιουνίου 2020
Η απόφαση ελήφθη την ίδια ακριβώς μέρα που με απόφαση του Ιάπωνα πρωθυπουργού Σίνζο Άμπε, του προέδρου της Δ.Ο.Ε. Τόμας Μπαχ και του προέδρου της Οργανωτικής Επιτροπής «Τόκιο 2020» αναβλήθηκαν οι Ολυμπιακοί Αγώνες για το 2021.
Μετά από 24 έτη, ο θεσμός των Αγώνων αναβάλλεται ύστερα από απόφαση του Συλλόγου Αναβίωσης Νέμεων Αγώνων που ανακοινώθηκε την Τρίτη 24 Μαρτίου, και θα γίνουν το καλοκαίρι του 2021.
Ας δούμε, όμως, τι είναι οι Νέμεοι Αγώνες.
Οι Νέμεοι Αγώνες είναι αθλητικό γεγονός που διαρκούσε πέντε ημέρες (στα αρχαία χρόνια) και δύο με τρεις ημέρες στη νεότερη εποχή. Τελούνταν από τα αρχαία χρόνια στη Νεμέα (τότε ανήκε στην πόλη κράτος των Κλεώνων) περίπου το 573 π.Χ. με τις φήμες της δημιουργίας τους να ποικίλουν. Η πρώτη ήταν πως οι αγώνες τελούνταν προς τιμήν του γιού του Βασιλέως Λυκούργου της Νεμέας, Οφέλτη, ο οποίος πέθανε από έναν δράκο, όταν η τροφός του τον άφησε σε ένα λιβάδι, ενώ πήγε να δώσει νερό στους διψασμένους άντρες, όπως αναφέρεται στο έργο του Αισχύλου «Επτά επί Θήβας». Η άλλη φήμη που επικράτησε με τον Πίνδαρο είναι πως γιορτάζονται τα Νέμεα ως αγώνες προς τιμή του Δία και κατά την τέλεσή τους -όπως και στην Ολυμπιάδα- υπήρχε ιερή εκεχειρία. Το τέλος των αγώνων ήρθε τη Ρωμαϊκή περίοδο, με τον τελευταίο που επιμελείται την τήρησή τους να είναι ο Αυτοκράτορας Αδριανός.
Επίσης, στη διάθεση των αγώνων αυτών ήταν το Αρχαίο Στάδιο της Νεμέας, που κατασκευάστηκε τα τέλη του 4ου αιώνα π.Χ. με μήκος 178 μέτρων και χωρητικότητα 40.000 θεατών, μέχρι που να έρθει η κατοχή της περιοχής από τους Αργίτες (270 π.Χ.), με τους αγώνες να τελούνται στην συνέχεια ως Νέμεοι αλλά να γίνονται στο Άργος.
Η Νεμεάδα αποτελούσε τη μία από τις τέσσερις σημαντικότερες πανελλήνιες αθλητικές διοργανώσεις του τότε Ελληνικού κόσμου μαζί με τα Πύθια, τα Ίσθμια και την Ολυμπιάδα. Πλέον, μόνο οι Ολυμπιακοί και οι Νέμεοι Αγώνες συνεχίζονται μέχρι σήμερα. Στην περιοχή υπήρχε και το Ιερό του Διός, ένας από τους σημαντικότερους ναούς για τους Έλληνες, ενώ η Νεμέα αποτελούσε θρησκευτικός οικισμός που κατοικούσαν μόνο ιερείς.
Αξιοσημείωτο είναι ότι τα Νέμεα είχαν πλήθος αθλημάτων που χωρίζονταν σε γυμνικούς αγώνες που περιλάμβαναν τους αγώνες δρόμου (Στάδιο, Δίαυλος, Ίππιο, Δόλιχος, Οπλίτης δρόμος), το Παγκράτιο, την Πυγμή, την Πάλη και το Πένταθλον (άλμα εις μήκος, ακοντισμός, δισκοβολία, στάδιον και πάλη), αλλά και ιππικούς αγώνες όπως το Τέθριππο, την Ξυνορίδα και το Κέλητας. Για τα αγωνίσματα την ευθύνη την είχαν οι Ελλανοδίκες.
Στην αρχή επιτρέπονταν μόνο η συμμετοχή πολεμιστών και των υιών τους και μετά έγινε ανοιχτή προς όλους τους αθλητές, με τους νικητές να βραβεύονται με ένα κλάδο άγριου σέλινου.
Στον αντίποδα, οι «μοντέρνοι» Νέμεοι Αγώνες ξεκίνησαν το 1996 για πρώτη φορά μετά από την πολυετή ανασκαφή του μεγάλου καθηγητή της Αμερικανικής Αρχαιολογικής Σχολής της Καλιφόρνια, στο Μπέρκλεϋ και αρχαιολόγου Στίβεν Μίλλερ. Αυτή ξεκίνησε το 1973 και τελείωσε το 1991 με την εύρεση του σταδίου, του Ιερού του Διός και πολλών άλλων αρχαιολογικών ευρημάτων.
Οι αγώνες πλέον είναι διεθνής με τεράστια απήχηση και τελούνται κάθε τέσσερα χρόνια στο Αρχαίο Στάδιο με τα αγωνίσματα να είναι τα 110 μέτρα στο οποίο οι αθλητές ντύνονται με χιτώνες και τρέχουν ξυπόλητοι και τα 7,5 χιλιόμετρα (Ο δρόμος του Ηρακλή) με τους συμμετέχοντες και στα δύο αθλήματα να είναι από 10 ως και 80 ετών.
Οι προηγούμενοι αγώνες έγιναν το 1996, 2000, 2004, 2008, 2012 και 2016. Επιπλέον, γίνεται η ίδρυση του Συλλόγου Αναβίωσης Νέμεων Αγώνων στις 30/12/1994 και καθίσταται υπεύθυνοι για την αναβίωση του γεγονότος αυτού.
Κωστάκης Βασίλειος
Προπτυχιακός φοιτητής ΣΕΦΑΑ ΔΠΘ Κομοτηνής
