ΕΔΔΑ: Το κράτος οφείλει αποζημίωση για χρήση βίας στη διάρκεια σύλληψης και κράτησης σε αστυνομικό τμήμα
Όταν ένα άτομο έχει τεθεί υπό κράτηση στην αστυνομία σε καλή υγεία και κατά την αποφυλάκιση διαπιστωθεί ότι τραυματίσθηκε, εναπόκειται στο κράτος να παράσχει μια εύλογη εξήγηση για το πώς προκλήθηκαν οι τραυματισμοί. Η υποχρέωση των αρχών να λογοδοτήσουν για τη μεταχείριση ενός ατόμου υπό κράτηση είναι ιδιαίτερα αυστηρή όταν αποβιώσει αυτό το άτομο.
Αυτό διαπιστώνει το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Δικαιωμάτων του Ανθρώπου που επισημαίνει ότι ο θάνατος αυτός μπορεί να αποδοθεί στο κράτος και εμφανίζεται αμείλικτο στην πάγια νομολογία του για την απαγόρευση των βασανιστηρίων.
Στο ΕΔΔΑ προσέφυγαν τρεις γυναίκες για το θάνατο από εκτεταμένη αιμορραγία ενός 35χρονου Ρώσου ο οποίος συνελήφθη και βασανίστηκε από τους αστυνομικούς κατά τη διάρκεια της κράτησης του, με αποτέλεσμα πέντε μέρες μετά την αποφυλάκιση του να πεθάνει.
Σήμερα, δέκα χρόνια μετά, το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Δικαιωμάτων του Ανθρώπου δικαιώνει για τις προσφεύγουσες γυναίκες, τη μητέρα του, την γυναίκα του και την αδερφή του, επιδικάζοντας ποσά ύψους 100.500 ευρώ συνολικά και για τις τρεις συγγενείς του θύματος, αναγνωρίζοντας παραβίαση του ουσιαστικού σκέλους του δικαιώματος στη ζωή (άρθρο 2), παραβίαση του δικαιώματος στην ελευθερία και την ασφάλεια (άρθρο 5), όπως παραβίαση του άρθρου 3 της ΕΣΔΑ,σύμφωνα με το οποίο η κακομεταχείριση με τα βίαια χτυπήματα σε κεφάλι και στο σώμα από αστυνομικούς που υπέστη ο Marat Satybalov, συνιστούσαν βασανιστήρια και από αυτά επήλθε ο θάνατός του.
Αναίτια σύλληψη και ανελέητος ξυλοδαρμός
Η υπόθεση αφορούσε καταγγελία των εγγυτέρων συγγενών, ότι ο Marat Satybalov, πέθανε ως αποτέλεσμα σοβαρής κακομεταχείρισης από την αστυνομία. Η 80χρονη μητέρα του θύματος καθώς και η γυναίκα του και η αδερφή του που ζουν στη Ρωσία, ανέφεραν στην προσφυγή τους ότι ο αγαπημένος τους Marat, συνελήφθη μαζί με δύο φίλους του στις 2 Μαίου 2010, σε φαρμακείο που βρίσκονταν για αγορά παυσίπονων.
Οι αστυνομικοί μετέφεραν τους τρεις άντρες στο αυτοκίνητό τους και τους χτύπησαν με την άκρη των πολυβόλων τους. Στη συνέχεια μεταφέρθηκαν στο τοπικό αστυνομικό τμήμα όπου συνεχίστηκαν οι ξυλοδαρμοί, ενώ ρωτήθηκαν επανειλημμένα γιατί είχαν μακριά γένια.
Τέσσερις άλλοι φίλοι, που είχαν πάει στο αστυνομικό τμήμα αναζητώντας τους, υπέστησαν επίσης ξυλοδαρμούς. Αποφυλακίστηκαν όταν ένας συγγενής ο οποίος ήταν αστυνομικός παρενέβη για λογαριασμό τους.
Μία νύχτα παρέμειναν στο αστυνομικό τμήμα και οι τρεις άντρες έφεραν τραύματα κατά την αποφυλάκισή τους. Ο Satybalov ειδικότερα δεν μπορούσε να σηκωθεί, το σώμα του ήταν καλυμμένο από γρατζουνιές και μώλωπες και μέρος της γενειάδας του είχε τραβηχτεί.
Η κατάσταση της υγείας του επιδεινώθηκε και η οικογένειά του τον μετέφερε στο νοσοκομείο όπου πέθανε στις 7 Μαΐου 2010 λόγω εκτεταμένης εσωτερικής αιμορραγίας. Οι φίλοι του έδωσαν κατάθεση, περιγράφοντας λεπτομερώς τους ξυλοδαρμούς που είχαν υποστεί όλοι τους.
Εσωτερική αστυνομική έρευνα επιβεβαίωσε τη χρήση βίας κατά του Satybalov και συνέστησε τη λήψη πειθαρχικών μέτρων κατά ορισμένων αστυνομικών. Διαπίστωσε επίσης ότι οι αστυνομικοί που εμπλέκονται στο περιστατικό είχαν δώσει ψευδείς πληροφορίες όταν ερωτήθηκαν για την κράτηση του Satybalov.
