Αγρότης: Νοικοκύρης ή επιδοτούμενος ημι-αστός;
ΑΓΡΟΤΗΣ δεν είναι επάγγελμα αλλά τρόπος ζωής. Ένας τρόπος ζωής 365 μέρες το έτος, 24 ώρες την ημέρα, 7 μέρες την εβδομάδα, αν όχι συνέχεια με χειρωνακτική εργασία, τουλάχιστον με συνεχή διαθεσιμότητα, για αντιμετώπιση καταστάσεων.
Ο ΑΓΡΟΤΗΣ είναι ο ΦΡΟΝΤΙΣΤΗΣ του περιβάλλοντος, όπου το περιβάλλον δεν είναι κύρια και μόνο το φυσικό περιβάλλον, αλλά και το πολιτιστικό (άϋλο, γαστρονομία και υλικό), το κοινωνικό (ήθη και έθιμα), το τεχνολογικό, το οικονομικό κλπ.
Η ΦΡΟΝΤΙΔΑ του περιβάλλοντος (φυσικό, πολιτιστικό κλπ) εστιάζεται κυρίως στο να διατηρεί την ισορροπία στο περιβάλλον (βιωσιμότητα, αειφορία), και να αξιοποιεί κάθε φορά το πιθανό περίσσευμα για ικανοποίηση αναγκών άλλων.
Ο ΑΓΡΟΤΗΣ αξιοποιώντας τους υφιστάμενους πόρους (όχι προσθέτοντας εισροές ή εκβιάζοντας …) είναι εξ ορισμού ΑΥΤΑΡΚΗΣ, και «επεκτείνεται» μέχρι τους υφιστάμενους πόρους, όπως πχ είναι οι βιώσιμες πρακτικές στην ορεινή ή νησιώτικη οικονομία.
Οι ΑΓΡΟΤΕΣ για την αντιμετώπιση υπέρτερων προβλημάτων συνεργάζονται ελευθέρως και εθελοντικά σε συνεργατικά σχήματα σε τοπικό επίπεδο.
Οι ΑΓΡΟΤΕΣ, ως αυτάρκεις, αυτοκαθορίζονται, δεν εξαρτώνται από τρίτους, δεν είναι αρεστοί σε καμιά εξουσία (κρατική ή άλλη) και μοιάζουν σαν να είναι κάποιας μορφής «τρομοκράτες» κάθε εξουσίας. Αν μάλιστα η εξουσία υπάρχει και βιοπορίζεται χάρις και εξ αιτίας της παραγωγής των αγροτών, τότε η εξουσία γίνεται μια περίεργη εξουσιαστική σχέση που πρέπει να εξασφαλίζει να σιτίζει τους αστούς-διαχειριστές των σχέσεων ….
Μόνο οι ΑΓΡΟΤΕΣ είναι οι παραγωγοί αξιών, είναι οι παραγωγοί πραγματικού πλούτου. Υπάρχουν και εκτός πρωτογενούς τομέα παραγωγοί, αλλά είναι παραγωγοί υπεραξιών (μεταποίηση), επί προϋπαρχόντων πραγματικών αξιών (που παρήχθησαν από αγρότες) ή προσφέρουν σημαντικής αξίας υπηρεσίες (αλλά ΔΕΝ παράγουν πρωτογενείς αξίες …).
Στους νοικοκύρηδες-αυτάρκεις αγρότες ο μόνος τρόπος να τους «υποτάξουν» και να τους καταστήσουν εξαρτώμενους από την «εξουσία» των αστών, ήταν να τους «επιδοτήσουν». Οι αγρότες από την δεκαετία του 1980 «έπεσαν» στην φάκα, αντί να εξασφαλίσουν μια κάποια οικονομική ανταπόδοση για τα δωρεάν δημόσια αγαθά που προσφέρουν κατά την άσκηση του επαγγέλματός τους (Φροντίδα του περιβάλλοντος, τρόπος ζωής), αρκέσθηκαν σε προσωρινές επιδοτήσεις.
Τα δωρεάν δημόσια αγαθά που προσφέρουν οι αγρότες είναι (1) Καθαρός αέρας, (2) Πόσιμο νερό και (3) Τοπίο.
Εάν έχετε έναν κήπο μπροστά στην πολυκατοικία σας, συνήθως πληρώνετε κάποιον κηπουρό για να τον φροντίζει. Φανταστείτε ότι δεν πρόκειται για τον κήπο της πολυκατοικίας αλλά για το 75% περίπου της επιφανείας της ΕΕ, η οποία δεν είναι δικιά σας έκταση, αλλά ανήκει στους αγρότες …. Πόσα πρέπει να τους πληρώνετε διότι την φροντίζουν και κερδίζετε εσείς τα δωρεάν δημόσια αγαθά; Οι επιδοτήσεις δίδονται ανταποδοτικά για τα δωρεάν δημόσια αγαθά και όχι για την παραγωγή αγροτικών προϊόντων. Ένα πολύ μικρό ποσοστό είναι συνδεδεμένες με παραγωγή συγκεκριμένων αγροτικών προϊόντων.
Και που έχει καταντήσει η αυτή η ανταποδοτική χρηματορροή; Κατάντησε όλη η ζωή των κάποτε ΝΟΙΚΟΚΗΡΗΔΩΝ αγροτών να εξαρτάται από τις επιδοτήσεις, από τις αποζημιώσεις κλπ. Ακόμα και αυτοί που δεν αποδέχονται την ΕΕ κατεβαίνουν διαμαρτυρόμενοι για να εισπράξουν μεγαλύτερες επιδοτήσεις …. Ακόμα και αυτοί που δεν είχαν την πρόνοια να ασφαλίσουν την περιουσία τους ή/και την παραγωγή τους, διαμαρτύρονται και «απαιτούν» αποζημιώσεις από πραγματικές ή φαινόμενες ζημίες. Με πολιτικά ή/και κομματικά πιθανόν κριτήρια δημιουργούν ομάδες πίεσης για πρόσκαιρα αιτήματα. Και αφού πάρουν κάποιες υποσχέσεις ή κάποια «ψίχουλα» (πιθανόν απαραίτητα για την πρόσκαιρη επιβίωση) δείχνουν ικανοποιημένοι, εξοστρακίζοντας τα ουσιαστικά προβλήματα επιβίωσης των αγροτικών κοινωνιών μετά από χρόνια, πχ για το 2040 ή για το 2050.
Όσοι πραγματικά ενδιαφέρονται για την ελληνική αγροτική κοινωνία του 2040 βρίσκουμε να γράφουν μερικές από τις παραπάνω σκέψεις σε εφημερίδες και περιοδικά. Αξίζει να αναφέρουμε την εμπειρία του Δρ Φώτιου Βακάκη, Γεωπόνου, Γεωργο-οικονομολόγου, Μέλους της Ελληνικής Γεωργικής Ακαδημίας με τίτλο «Η ανάγκη αντιμετώπισης των συνεπειών της δεκαετούς οικονομικής κρίσης και εκείνων της πανδημίας του κορονοϊού, ως ΕΥΚΑΙΡΙΑ Στρατηγικού Σχεδιασμού αξιοποίησης του μεγάλου δυνητικού παραγωγικού δυναμικού της Ελληνικής Γεωργίας», Ιούν 2020.
Η πρόταση του Δρ Φ. Βακάκη υποβλήθηκε τον Ιούν 2007, τόσο στο ΥπΑΑΤ, όσο και σε όλους τους πιθανά ενδιαφερόμενους φορείς (ΓΕΩΤΕΕ, ΠΑΣΕΓΕΣ, ΠΕΝΑ, ΓΠΑ, ΑΠΘ, ΕΘΙΑΓΕ, ΕΤΑΓΡΟ κλπ). Επανήλθε τον Ιαν 2009, τον Ιουλ 2010 & με έκδοση τον Ιουν 2020.
Από την πολυσέλιδη εμπειρία-πρόταση του Δρ Φ. Βακάκη αντιγράφω ένα απόσπασμα,: Η Ελληνική «γεωργία» παρουσιάζει χρόνια και δυσεπίλυτα προβλήματα και δεν έχουν άδικο οι αγρότες που κινητοποιούνται. Άδικο έχουν οι διαχρονικές συνδικαλιστικές ηγεσίες τους, που δεν μπόρεσαν να τους ενημερώσουν σωστά (τεκμηριωμένα) για τα προβλήματά τους και να τους υποδείξουν δημοκρατικά θεσμοθετημένους τρόπους διεκδίκησης λύσεων στα προβλήματα αυτά, με την οργανωμένη συμμετοχή τους.
Αυτό σημαίνει ότι, τα ηγετικά στελέχη των συνδικαλιστικών οργανώσεων των αγροτών (σσ με αυτά τα θέματα ασχολούνται οι συνδικαλιστικές οργανώσεις και όχι οι αγροτικές επιχειρήσεις, όπως είναι οι συνεταιρισμοί) είναι, κατά κανόνα, κομματικά στελέχη, τα οποία αντί να χρησιμοποιούν την επιρροή τους στα κόμματα για να προωθήσουν τα ουσιαστικά αιτήματα των αγροτών, χρησιμοποιούν την επιρροή που έχουν στις ομάδες των αγροτών για να προωθήσουν τις πολιτικές επιλογές των κομμάτων.
Τα αιτήματα των αγροτών, στα πλαίσια της ελεύθερης οικονομίας και όπως παρουσιάζονται στις κινητοποιήσεις τους, είναι ή ανέφικτες παρεμβάσεις ή παρεμβάσεις αρωγής, πάντοτε περιορισμένης εμβέλειας, και περιορισμένου χρόνου εφαρμογής.
Το κύριο πρόβλημα του αγροτικού πληθυσμού, η λύση του οποίου μπορεί να συμβάλλει στη λύση όλων των άλλων, είναι να καταστεί εισοδηματικά αυτοδύναμος. Αυτό μπορεί να γίνει με την ενσωμάτωση στις τιμές των αγροτικών προϊόντων και μετασυλλεκτικών πρακτικών ή/και μεταποίησης, με φροντίδα των αγροτών-παραγωγών.
Ο κ Σ. Λιβανός, ως Υπουργός κατέστρεψε την ευκαιρία συμφωνημένου με τους αγρότες Στρατηγικού Σχεδιασμού για το μέλλον του αγροτικού κόσμου, συζητώντας πελατειακά με ανεύθυνες συντονιστικές ομάδες αγροτών, οι οποίες ΔΕΝ λογοδοτούν σε κάποιο ενιαίο αντιπροσωπευτικό όργανο του Κοινωνικού Εταίρου σε όλη την Ελλάδα, ο οποίος ονομάζεται «Αγροτικός κόσμος». Ίσως διότι δεν υπάρχει ενιαίος φορέας με υπαιτιότητα των συνδικαλιστών των αγροτών, που είναι πάρα πολύ βολικό στα κόμματα και στις πολιτικές δομές.
Και έτσι οι αγρότες από ΝΟΙΚΟΚΥΡΗΔΕΣ (άρχοντες=κατέχοντες γη) κατάντησαν επαίτες με απλωμένο συνεχώς το χέρι για πρόσκαιρη οικονομική βοήθεια, ενώ είναι αυτοί που παράγουν τον πραγματικό πλούτο, αλλά δεν τον αξιοποιούν οι ίδιοι.
Η κα Μάγδα Κοντογιάννη (6932094231, κτηνοτρόφος, Μενίδι), μαζί με την ένταση της καθημερινής φροντίδας των προβάτων της, προσκαλεί όλους να συνθέσουν ένα νέο ΑΓΡΟΤΙΚΟ ΣΥΜΦΩΝΟ 2040 για την Ύπαιθρο στην περιοχή τους. Ο Κτηνοτροφικός Σύλλογος Περιφέρειας Αττικής προσκαλεί όλες τις οργανωμένες συλλογικότητες της υπαίθρου της Αττικής (αγροτικές, περιβαλλοντικές, εμπορικές, πολιτιστικές, μορφωτικές κλπ) στο υβριδικό συνέδριο στις 18 Μαΐ 2022, με θέμα «ΑΓΡΟΤΙΚΟ ΣΥΜΦΩΝΟ 2040 για Αττική Ύπαιθρο».
Για την καταγραφή, Δημήτρης Μιχαηλίδης, 6998282382, Αγρονέα, AgroBus