Αναπτυξιακό Συνέδριο – ΕΣΠΑ 2021-2027: «Το 1/3 του νέου ΕΣΠΑ, ύψους 26,2 δισ. ευρώ, θα κατευθυνθεί στις Περιφέρειες»
Εγκρίθηκε από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή το πρόγραμμα «Ανταγωνιστικότητα» του ΕΣΠΑ
Της Κωνσταντίνας Χελιδώνη
Για μια Ελλάδα που θα είναι πρωταγωνίστρια των εξελίξεων έκανε λόγο ο πρωθυπουργός, Κυριάκος Μητσοτάκης από το βήμα του Αναπτυξιακού Συνεδρίου για το νέο ΕΣΠΑ 2021-2027 δίνοντας έμφαση στις νέες αναπτυξιακές προτεραιότητες της χώρας για τα επόμενα χρόνια μέσα από τα χρηματοδοτικά εργαλεία όπως είναι το νέο ΕΣΠΑ, το Ταμείο Ανάκαμψης, αλλά και η νέα ΚΑΠ. Όπως χαρακτηριστικά ανέφερε ο πρωθυπουργός κατά τη διάρκεια του συνεδρίου με τίτλο «ΤΙ ΝΕΟ φέρνει το ΝΕΟ ΕΣΠΑ» που έλαβε χώρα στην Καλαμάτα: «αυτή η στιγμή είναι ιστορική για την μεταπολεμική Ελλάδα, καθώς το νέο ΕΣΠΑ, ύψους 26,2 δισ. ευρώ συμπληρώνει και άλλα σημαντικά χρηματοδοτικά εργαλεία, το Ταμείο Ανάκαμψης, με συνολικές πιστώσεις που ξεπερνούν τα 30 δισ. ευρώ, αλλά και τη νέα Κοινή Αγροτική Πολιτική, η οποία εξασφαλίζει το εισόδημα των αγροτών και παράλληλα τους βοηθά να κάνουν τη μετάβαση σε μια γεωργία πιο φιλική στο περιβάλλον, μιλάμε για ένα συνολικό ταμιευτήριο που αγγίζει τα 80 δισ. ευρώ. Πρόκειται για μια πηγή αναπτυξιακών κεφαλαίων, η οποία αντικατοπτρίζει την αργή αλλά σταθερή στροφή της Ευρώπης προς την ανάκτηση του ρόλου που της αξίζει, ως στρατηγικής οικονομικής δύναμης».
Αυξημένο κατά 2 δισ. ευρώ το κονδύλι για τις Περιφέρειες
Επιπλέον όπως τόνισε ο πρωθυπουργός, μια από τις βασικότερες αλλαγές του νέου ΕΣΠΑ, είναι η μεταφορά σημαντικά μεγαλύτερων πόρων προς τις περιφέρειες, καθώς το 1/3 των διαθέσιμων πόρων έχουν δεσμευτεί για έργα σε αυτές. Πρόκειται για έργα που ξεπερνούν τα 8 δισεκατομμύρια ευρώ, δηλαδή 2 δισ. ευρώ παραπάνω από την τρέχουσα περίοδο. Το νέο ΕΣΠΑ -όπως είπε- που εγκρίθηκε πέρυσι τον Ιούλιο, ανέδειξε τη χώρα μας ως το πρώτο κράτος-μέλος με εγκεκριμένο Εταιρικό Σύμφωνο για την Πολιτική Συνοχής της προγραμματικής περιόδου 2021-2027, ενώ επισήμανε τη σημασία των ευρωπαϊκών προγραμμάτων στην ανάπτυξη της χώρας αναφέροντας ότι από το 2000 έως το 2017 εισέρευσαν στην Ελλάδα, περί τα 66 δισ. ευρώ από τις πολιτικές συνοχής. Ενδεικτικά, αναφέρθηκε στη Περιφέρεια της Πελοποννήσου, καθώς όπως είπε το νέο ΕΣΠΑ χρηματοδοτεί τη συγκεκριμένη Περιφέρεια με 410 εκατ. ευρώ, έναντι 285 εκατ. ευρώ της παρούσας προγραμματικής φάσης, όπως υπογράμμισε: «εντός του έτους ξεκινά η επέκταση του οδικού άξονα Καλαμάτα- Ριζόμυλος- Πύλος- Μεθώνη, προϋπολογισμού 252 εκατ. ευρώ. Παράλληλα προχωρά η ολοκλήρωση της σύμβασης παραχώρησης για το αεροδρόμιο της Καλαμάτας “Καπετάν Βασίλης Κωνσταντακόπουλος”. Σε λίγες εβδομάδες θα γίνει ο διαγωνισμός. Τα κείμενα της πρώτης φάσης έχουν ήδη συνταχθεί και είμαι σίγουρος ότι θα υπάρχει σημαντικό ενδιαφέρον έτσι ώστε η Μεσσηνία να αποκτήσει επιτέλους το αεροδρόμιο που της αξίζει, προκειμένου αυτό να αποτελέσει το εφαλτήριο για την περαιτέρω τουριστική ανάπτυξη του τόπου».
Ειδική μνεία έκανε ο πρωθυπουργός και στην έντονη κοινωνική διάσταση των νέων προγραμμάτων υπογραμμίζοντας ότι μεταξύ αυτών σχεδιάζονται πολιτικές όπως είναι η επέκταση του ωραρίου των δημοτικών σχολείων, οι «Νταντάδες της γειτονιάς» και ο «Προσωπικός Βοηθός».
Εγκρίθηκε το Πρόγραμμα ΔΑΜ
Την έγκριση του Προγράμματος Δίκαιης Μετάβασης της Ελλάδας, ανακοίνωσε κατά τη διάρκεια του συνεδρίου, μέσω βιντεοσκοπημένου μηνύματος, η Επίτροπος Συνοχής και Μεταρρυθμίσεων της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ελίζα Φερέιρα. Παράλληλα, αναφέρθηκε στις κατευθυντήριες γραμμές των χρηματοδοτικών εργαλείων της Ε.Ε. για τη βιώσιμη ανάπτυξη των Περιφερειών ενόψει της προγραμματικής περιόδου 2021-207. Η Επίτροπος αναφέρθηκε στο νέο ΕΣΠΑ, δηλώνοντας πως υπάρχουν περισσότερα μέσα, ευκαιρίες και επενδυτικές δυνατότητες από ποτέ για την αντιμετώπιση της κρίσης, αλλά και την επίτευξη του στόχου μιας ανθεκτικής, πράσινης και ψηφιακής ανάκαμψης, επισημαίνοντας ότι: «η Ελλάδα είναι παράδειγμα προς μίμηση».
«Η Ελλάδα θα είναι η πρώτη χώρα που θα εκταμιεύσει χρήματα από το νέο ΕΣΠΑ μέσα στο 2022»
Από την πλευρά του, ο υπουργός Ανάπτυξης, Άδωνις Γεωργιάδης επισήμανε ότι το πρώτο πρόγραμμα του νέου ΕΣΠΑ που θα τρέξει με τίτλο «Ανταγωνιστικότητα» (παλιό ΕΠΑΝΕΚ), το οποίο αγγίζει τα 4 δισ. ευρώ εγκρίθηκε από την Ευρωπαϊκή επιτροπή και στόχο έχει την ενίσχυση της μικρομεσαίας επιχειρηματικότητας. Όπως τόνισε ο αρμόδιος υπουργός: «είμαστε η πρώτη χώρα σε όλη την Ευρωπαϊκή Ένωση που έχει πλέον εγκεκριμένα προγράμματα, τα οποία θα τεθούν σε εφαρμογή το αμέσως επόμενο διάστημα» και προανήγγειλε ότι η Ελλάδα θα είναι η πρώτη χώρα που θα εκταμιεύσει χρήματα από το νέο ΕΣΠΑ μέσα στο 2022. Παράλληλα, τόνισε τον κρίσιμο ρόλο των Περιφερειών στη νέα προγραμματική περίοδο τονίζοντας ότι στόχος είναι η αληθινή αποκέντρωση και ισόρροπη ανάπτυξη της χώρας. Ως ένα από τα βασικά εργαλεία του νέου ΕΣΠΑ χαρακτήρισε την έρευνα και την τεχνολογία, ο Αδ. Γεωργιάδης εξηγώντας ότι: «στη νέα προγραμματική περίοδο έχουν δεσμευθεί πολύ σημαντικοί πόροι, ώστε σε λίγα χρόνια να μπορεί η Ελλάδα να είναι στις πρώτες θέσεις της Ευρώπης στην έρευνα και την τεχνολογία και να γίνει πράξη ένα πραγματικό όραμα για μια Ελλάδα σύγχρονη και μοντέρνα».
Οι αλλαγές του νέου ΕΣΠΑ
Σύμφωνα με τα όσα συζητήθηκαν κατά τη διάρκεια του συνεδρίου, οι νέες προσκλήσεις του ΕΣΠΑ θα είναι ανοιχτές για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα, ώστε οι δυνητικοί δικαιούχοι να έχουν τη δυνατότητα να προετοιμαστούν έγκαιρα για την υποβολή των προτάσεών τους. Παράλληλα, οι διαδικασίες θα είναι πιο απλοποιημένες και θα ζητούνται λιγότερα δικαιολογητικά για την κατάθεση των προτάσεων και την πιστοποίηση των δαπανών τους, ενώ σχεδιάζονται η αναμόρφωση του Πληροφοριακού Συστήματος Κρατικών Ενισχύσεων (ΠΣΚΕ) και η διασύνδεσή του με άλλα πληροφοριακά συστήματα (π.χ. Τaxisnet, «Εργάνη» και ΓΕΜΗ).
Ο αναπληρωτής υπουργός Ανάπτυξης και Επενδύσεων, Νίκος Παπαθανάσης επιβεβαίωσε, από το βήμα του συνεδρίου, ότι πριν από λίγη ώρα εγκρίθηκε το πρώτο ευρωπαϊκό πρόγραμμα Δίκαιης Αναπτυξιακής Μετάβασης, το οποίο είναι όπως είπε το ελληνικό, ύψους 1,6 δισ. ευρώ που στόχο έχει την ανάγκη στήριξης των περιοχών απολιγνιτοποίησης και τη παροχή αναγκαίων μέτρων προκειμένου να επιτευχθούν σημαντικά οικονομικά, κοινωνικά και περιβαλλοντικά αποτελέσματα. Παράλληλα, εγκρίθηκαν, όπως ανακοίνωσε, και τα εδαφικά σχέδια, τα σχέδια δηλαδή που θα δώσουν επιπρόσθετη στήριξη στην Περιφέρεια της Δυτικής Μακεδονίας, την ευρύτερη περιοχή της Μεγαλόπολης, αλλά και τις τρεις νησιωτικές Περιφέρειες, Βορείου και Νοτίου Αιγαίου και της Κρήτης. «Με την πρόσθετη στήριξη θα προχωρήσουμε σε κοινοποίηση, έτσι ώστε αυτό το επιπρόσθετο 10% να μπει στο χάρτη των περιφερειακών ενισχύσεων και με την πιστοποίηση αυτού του γεγονότος θα εκκινήσει και ο νέος αναπτυξιακός νόμος» υπογράμμισε ο Ν. Παπαθανάσης.
«Τεράστια ευκαιρία για την Ελλάδα το νέο ΕΣΠΑ»
Ως μια τεράστια ευκαιρία για την Ελλάδα χαρακτήρισε το νέο ΕΣΠΑ, ο υφυπουργός Ανάπτυξης και Επενδύσεων, Γιάννης Τσακίρης. Κατά τη διάρκεια της ομιλίας του αναφέρθηκε σε όλες τις αλλαγές που φέρνει το νέο ΕΣΠΑ, όπως είναι η αύξηση των πόρων για τα 13 Περιφερειακά Προγράμματα, η δημιουργία διακριτών νέων προγραμμάτων ώστε να ανταποκριθεί η Ελλάδα πιο άμεσα και με σωστό τρόπο στις προκλήσεις τόσο της «πράσινης» και ψηφιακής μετάβασης, όσο και στη σωστή διαχείριση των φυσικών καταστροφών. «Είναι σημαντικό στοιχείο και η ενίσχυση των πόρων του ΕΣΠΑ προς το ανθρώπινο δυναμικό και την κοινωνική συνοχή, στοχεύοντας σε μια πιο κοινωνική και χωρίς αποκλεισμούς Ελλάδα. Για αυτό αποτελεί βασική μας προτεραιότητα οι πόροι του ΕΣΠΑ, ύψους 4,2 δισ. ευρώ που θα δοθούν σε αυτά τα προγράμματα» πρόσθεσε ο Γ. Τσακίρης.
Στο επίκεντρο η έρευνα και η τεχνολογία
«Στην προγραμματική περίοδο 2021-2027, η εθνική στρατηγική έξυπνης εξειδίκευσης αποτελεί μια ολοκληρωμένη ατζέντα οικονομικού μετασχηματισμού, που εξυπηρετεί το στόχο πολιτικής των Ευρωπαϊκών Διαρθρωτικών Ταμείων. Στο νέο ΕΣΠΑ περιλαμβάνεται η ενίσχυση των ικανοτήτων έρευνας και καινοτομίας, η αξιοποίηση των προηγμένων τεχνολογιών, η εκμετάλλευση των οφελών της ψηφιοποίησης για τους πολίτες, για τις επιχειρήσεις, αλλά και για την Πολιτεία» δήλωσε ο υφυπουργός Ανάπτυξης και Επενδύσεων, Χρίστος Δήμας. Στο πλαίσιο αυτό, έδωσε ιδιαίτερη έμφαση στο νέο κύκλο του προγράμματος «Ερευνώ-Δημιουργώ-Καινοτομώ» το οποίο όπως είπε αποσκοπεί να συνδέσει πολύ αποτελεσματικά την έρευνα που διεξάγεται στη χώρα, στα πανεπιστήμια, στα ερευνητικά κέντρα και να την συνδέσει με την επιχειρηματικότητα και την καινοτομία.
Συντονιστής της εκδήλωσης ήταν ο γενικός γραμματέας Δημοσίων Επενδύσεων και ΕΣΠΑ, Δημήτρης Σκάλκος, ο οποίος τόνισε ότι: «το ΕΣΠΑ ακουμπά κάθε τομέα πολιτικής, οικονομικής και κοινωνικής ζωής του τόπου μας», ενώ ξεκαθάρισε ότι μπορεί να είναι κορωνίδα των προγραμμάτων η μικρομεσαία επιχειρηματικότητα αλλά δεν είναι μόνο αυτή καθώς έχει δοθεί έμφαση στις πράσινες επενδύσεις, στη δημόσια και ψυχική υγεία, στην ηλεκτροκίνηση, στη κατάρτιση, τη νεολαία, την απασχόληση κ.α.
Στην εκδήλωση χαιρετισμό απηύθυνε ο περιφερειάρχης Πελοποννήσου, Παναγιώτης Νίκας, ενώ μίλησαν οι: αναπληρωτής υπουργός Εσωτερικών, Στέλιος Πέτσας, υφυπουργός Πρόνοιας και Κοινωνικής Αλληλεγγύης, Δόμνα Μιχαηλίδου, και μέσω διαδικτυακής σύνδεσης ο πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής των Περιφερειών, Ένωσης Περιφερειών Ελλάδας και Περιφερειάρχης Κεντρικής Μακεδονίας, Απόστολος Τζιτζικώστας.
